Artiklar
Presten på spark til kyrkja
Prestegardsjul i gamle dagar Ragnvald Tarud fortel til Oddmar Myrum i Gudbrandsdølen 22. des. 1977: Jula er ei tid for seg sjølv. Ein lysfest midt i mørketida er kjærkommen, og samstundes kallar innhaldet i jul på det beste i oss. Egoismen kjem litt meir på avstand,...
Namn i Fron: Ruste
«Skogvaksen jord eller bergrygg» BRIT NILSEN: Bygda Ruste ligg på vestsida av Laugen og strekkjer seg frå grensa til Sør-Fron og nordover til elva Vinstra. Dette namnet er truleg eit opphavleg bygdenamn. Ordet ei rust er kjent i fleire dialektar med tydinga "ein...
Jakta på matklokkene er i gang!
Send epost eller sms til Marit Håkenstad Matklokka på Nordre Grytting. Foto: Kjell Grytting Johannes Brandvol registrerte matklokker i Sødorp ein gong på 1990-talet. Sjølv har han ikkje resultatet. Veit du noko om dette? Kven kom oppdraget frå? Kven vart denne...
Gammel-Erik på Tagestad-setra?
En stein falt og fela låt Brynestein. Foto Vest-Telemark museum / https://digitaltmuseum.org/vtm TOBBEN I GUDBRANDSDØLEN 4.11. 1974: En vakker dag i slutten av mai 1921 arbeidet Ola Guttormsen og Adolf Tagestad på Tagestad-setra på Gålå. De er nøkterne karer, nå 83 og...
Hvordan ble våronna gjort?
Ble det noe av Hans Petter Kleivens film i 1975? Noen som kjenner til denne filmen?
Albert Wadahl tegner
TORBJØRN MATHISEN: Aldri før har det vært så stort sprang mellom generasjonene som i dag. Men heldigvis finnes det noen ganske få som føler seg forpliktet til å knytte bånd mellom generasjonene. Som vil bevare de gamle minnene og på den måten skaffe dagens travle...
En Mand, som gjorde sin Stand Ære
Minneord over husmann Simen Tungen (1821-1912) UKJENT AVIS 1912: Husmand Simen Tungen døde 27. Mars i en Alder av 93 Aar. Hans hustru Marie Amundsdatter overlever sin Mand. Hun er 2 Aar ældre og født 1819. De havt 9 Barn, 49 Barnebarn og 64 Barnebarnsbarn, ialt 122...
Gardsbruk i Skåbu er populære!
Denne heimesida har lesarar i så å seie heile verda Eit døme på presentasjonen i artikkelen. I 2021 var det 2187 klikk på Ole Christian Risdals "Skåbu i utvida norske Gardsbruk." Der han har gjort eit omfattande og viktig arbeid med å oppdatere, finne historikk,...
– Jeg har likt meg godt i fjøset
Nyttårsaften takket en av de siste budeiene for seg TORBJØRN MATHISEN: Nyttåraften takka Signe Dalsegghagen for seg i fjøset på Rolstad nordre i Sør-Fron. Hun hadde bestemt seg for å legge opp og nyte godt av trygden etter at hun i mer enn 52 år har tjent i...
Ny kjerring på gammel gard II
Tradisjoner fra hedensk tid på Sygard Forr? KARI BAY HAUGEN:En juletradisjon som ikke eksisterer lenger, er juleroa. Lille julaften bar Hans inn sekker med fersk bjørkeved og tømte utover gulvet. Veden skulle legges tett sammen og dekke to kvadratmeter ved siden av...
Skal det vere litt kraftig mat i romjula?
Det går lenge før de vert svoltne att Frå norsktradisjonsmat.no OLAUG ASKHEIM AAS: Som den skogskaren far var, hadde han ein favorittmatrett frå praksistida: Sluring. Han skar spekeskinke i terningar og bruna i panna. På den tida visste ingen kva "stjernegris" var....
Eg håpte det snart ville kome eit nytt gravøl
Ein barndom på eit av dei dårlegaste bruka i Sødorp OLA KLÅPBAKKEN: Øyakleiva heiter eit lite nedlagd bruk øvst oppe i Sødorp. Dette er barndomsheimen til Magnus Været, og her budde han fram til 1957. Då vart bruket nedlagt og fråflytta. Fredag 28. juni 1929 kom dei...
Døden tapte kampen i myrholet
Var det "ein annan" som hjelpte til? "Til sist var det berre hovudet og halsen med den drivkvite mana som stakk opp av myra." Ill. foto frå hest.no JOHAN DALSEG: Hingsten med hoppefylgjet sitt hadde beita på vollane langs bekken og var på tur bort, da vi kom. Fylgjet...
Stuttreiste juletrær
NRK Norge Rundt på besøk i Rusta i Søre Lia for 11 år sidan I bortimot ti år kunne du hogge deg juletre sjølv i Sør-Fron med sledefart og god gammaldags julestemning, eit lite pust i julestria - og eit mykje betre minne enn å kjøpe eit importert tre på torget, seier...
Ny kjerring på gammel gard
Journalisten og byjenta som kom til Forr Søndre KARI BAY HAUGEN (1937-2018): Fra jobben som journalist i VG kom jeg til Sør-Fron som ung gårdkone. Et nytt liv begynte på Forr Søndre, gården som hadde vært i samme slekt siden 1745. Det nye livet startet for over femti...
Turane til kverna var store opplevingar
Ei lita historie frå den gang mjølet kom frå Loholet Fotografiet er tatt fra brua nedenfor fossen. Loholet er navnet på et trangt gjel, der elva renner mellom steile bergskrenter. I dette gjelet ble det i sin tid bygd en dam av tømmer og stedlige stein- og...
Bitter strid mellom rydningsmenn og bønder
Bønder i Nord-Fron brende ned husa EINAR HOVDHAUGEN: Få stader i dalen har striden mellom rydningsmenn og bønder vore så hard og bitter som i Nord-Fron. Vi opplevde her så drastiske hendingar som at bønder reiv ned og brende opp husa rydningsmannen hadde bygt på...
Henta av Gammel-Erik?
Eller var det mord? Folk vart borte. Kva hende? Vart dei henta av Gammel-Erik? Eller kanskje bergtatt? Det var forklaringar som kunne frita ein mordar. To segner frå Ruste, fortalde av Johannes Lunde, to versjonar av samme hendinga, er interessante, fordi den første...
Der ingen skulle tru…
Litt å tenkje på når du køyrer inn under Teigkampen OSKAR LETRUD: Nye E6 går inn i Teigkampen og passerer to-tre hundre meter under restane etter dei gamle seterhusa på Skoekampen, ei seter som nå er nedlagt. Det er på høg tid å få skrive ned soga om denne setra og...
– Ha ei god oppleving der inne!
Rasmus Stauris opningsord ved utstillinga «Solrenning» Utstillinga "Solrenning" i regi av Gudbrandsdalsmusea og Hundorp 2021. Rasmus Stauri er idé-, tekst- og prosjektansvarleg. Foto: Stig Odenrud, GD. Les GDs reportasje her. Ivar Kleiven,...
Nilshimin
Historia om eit vanskeleg liv ODDMAR MYRUM: Den karen vi skal fortelja om her, var original i beste tyding av ordet. Namnet var Pål Nilsheimen, eller Nilshimin som har vart kalla til dagleg. Foreldra hans var Hanna og Ola Nilsheimen, og dei hadde berre denne eine...
«Innbruddstjuven» Mikkjel Fønhus
Mystisk kar jabba i laussnøen i Skåbufjella Torger T. Risdal: Ein grå vintermorgon i fyrsten av 1920-åra, seig det to høylass smått om senn innover høgda frå Storhøli-setrene. Vegen synte ikkje, og det gjekk i små kvilar. Øykane var nøydd om å puste på titt og jamt....
Her blir det Solrenning!
Storhending på Dale-Gudbrands gard frå 15. juni Direktøren i Gudbrandsdalsmusea, Øystein Rudi og sonen Eirik snikrar, Rasmus Stauri har skrive tekstane til utstillinga, og bakom, inni konteinaren, syng fornminna. Foto: Carl Henrik Grøndahl Det historiske Hundorp blir...
Sekstimeter i søle i Skåbu 17. mai
En innflyttergutt forteller TROND BAKKEVIG: Jeg kom til Skåbu som seksåring og reiste derfra som elleveåring. Nesten fem år av et gutteliv. År da jeg lærte meg å snakke som en skåbying ute, mens jeg fortsatte å snakke riksmål hjemme. Nesten fem år var jeg del av...
Teigejenta vart tatt i berg
Og Teigekjerringa såg meir enn ho skulle Ein gong langt atti tida vart ei jente på Teige i Kvam så søkkjande borte. Folk leita og leita, det vart ringt med kyrkjeklokkene au, men Teigejenta fanst ikkje og kom ikkje att, kor mykje dei leita og ringde. Så ein dag det...
Trist at eit slikt dyr må bøte med livet
Men sauebøndene er glade for at gaupa vart skoten HÅKON SVEEN i DAGNINGEN 17. MARS 1995: Gaupa har gjennom alle år vore sett på som ein av dei verste fiendane sauebøndene i distriktet vårt har. I det siste har det vorte gjett fellingsløyve på to dyr i dalen, og fleire...
Kom mykje godt frå Brit og Jon i Lia
Og Brit fekk bort rusk i auga med blyantstreker ODD JAN SKRIUBAKKEN: I 1902 kjøpte Jon Hansen Almehagen husmannsbruket Lia for 3000 kroner. Som fleire andre hadde han vore ein tur i Amerika, men kome attende. Lia har i nyare tid gjerne vore kalla Midtlia. I...
Tung bør, ras og krig
Maria og Petter budde og sleit 47 år i Søre Skar Maria og Petter Skar i Søre Skar "Komfyren bar eg på ryggen, riktignok utan ringar og skuffer, men likevel vart det eit løft på vel 100 kilo. Komfyr måtte vi jo ha, og da var det ingen annan utveg enn å bera han. Eg var...
Korleis ser Sør-Fron kommune ut år 2000?
Dette trudde fire politikarar i 1988 I mars 1988 spurde informasjonsavisa Sørfrøningen kva det nye kommunestyret trudde om utviklinga fram mot år 2000. Fire politikarar kom til orde. 20 år etter tusenårskiftet kan det vera interessant å sjå hva dei trudde om framtida...
Det blenkte til i augo
Når utvandra frøningar lengta heim Kanskje var det slik ho såg ut, Fron kyrkje i Nord-Dakota. Før ho var nedlagd. Dette er Norway Lutheran Church i McHenry County i Nord-Dakota. Foto: Ghosts of North-Dakota ODDMAR MYRUM I BYGDEBLADET FRONSBYGDIN 3/1972: Helsing frå...
Møkkakjøring og mykje anna
Kanskje det viktigaste som har stått på prent i Fronsbygdin? Bildet syner harving, men er ikkje frå Tåkåstad. Foto frå Arve Skurdal / Vegar Skar "For å få gjødsla jevnt og fint utover enga, ble det kjørt over med ei sloe etter at gjødsla hadde tørket litt. Sloa besto...
