Ei lokalhistorisk nettavis
I Kvam sto det blodigste slaget under felttoget i Sør-Norge I dag for 84 år sidan gjekk tyskarane til åtak på Norge, som fekk smake det ukrainarane er midt oppe i nå. Det hadde ikkje vore kamphandlingar på norsk jord sidan 1814. Tyskarane skaut og bomba seg nordover...
når kjelken kom ut av styring og segla sin egen sjø Verst når det låg blanksvell. Foto: Helgeland museum HELGE STORMORKEN om Kvam i hans oppvekstår: Det var berre om vinteren at det kunne kjørast etter gardrekka, eller måtte alle "ni vægen" for å koma dit dei...
Tung last og stri vind IVAR KLEIVEN: Ein sundag, 3. oktober 1830, hende ei ulykke på Hundorpsundet: Ei ferje med fire øyk og sju menneskje skulle over sundet frå baksidelandet. Det var for tung last og stri vind, og ferja kom ikkje meir enn ein 30 meter frå...
Likna ein amerikansk katastrofefilm Ein lastebil frå Kvam fossar gjennom flomvatnet i Vika mellom Kvam og Vinstra. Jernbanesporet ligg godt under vatn. Med så mange staute karar på lasteplanen er det vel rimeleg å tru at dei er ute på oppdrag i samband med flommen...
Strøm fra Lofossen i 1910, fra Ulbergåa i 1917 ASBJØRN RINGEN: I elektrisitet og kraftutbygging var nord-frøningene foregangsfolk, mens sør-frøningene var sinker. Elektrisiteten lyste opp flere norske bygder et tiår inn i det nye århundret. I Lillehammer hadde underet...
Disse skrøpelige norske veier og gebrekkelige bruer Henry T. Newton Chesshyre var en britisk marineoffiser som arvet sin tante og dro til Norge for å bruke opp arven sin, lykkelig over å slippe unna Krim-krigen (1853-1856). Han slo seg ned på Skyttermoen i Svatsum...
Dei måtte krysse Laugen til alle årstider OSKAR LETRUD: Vi som budde på Baksida mellom Kvam og Vinstra før det var veg og bru, måtte krysse Laugen ofte fleire gonger om dagen og til alle årstider. Verst var det om hausten, når det vart kaldt før isen la seg. Då var...
Historia om Hundorpbrua RAGNAR ØVRELID: Den siste av dei store bruene over Laugen var Hundorpbrua. Frå jernbanen og Hundorp stasjon kom i 1896, låg planane om denne brua på teiknebord i offentlig kontor i 30 år. Jernbanen ville ikkje bygge brua, etter som...
Fridtjof var ein original som kom godt ut av det med bygdefolket ODDMAR MYRUM: “I natt drøymde eg at eg fekk ei stor kake av deg!” “Da må eg hjelpe deg til å bli sanndrøymd”, sa bakaren og gav han ei stor kake. Kva for ein luring var nå dette? Fridtjof Sørensen var...
RAGNAR ØVRELID: Kvam utvikla seg til eit lite sentrum på 1800-talet. På Vik var det skysstasjon frå 1600-talet og til 1800-åra. Her låg kyrkja til 1775. På grannegarden Sigstad budde futen frå 1809 til 1909. På Vik kom første landhandelen i bygda, den vart driven frå...
Til uti 1950-åra tømte folk framleis avfallet sitt som det høvdeRAGNAR ØVRELID: Frå 1917 hadde alle på Vinstra straum, men vatn var det verre med. Somme hadde eigne brunnar, men i 1945 vaska mange vinstrakvinner framleis klede i kjeler som dei hadde ståande nede ved...
Historia om sundinga ved Hundorp NILS CHR. STEIG: Johan Hovemoen skulle over elva ved Hundorp en dag med to hester. I det de er utpå, kommer toget, og som vanlig drar lokføreren i fløyta når toget nærmer seg Hundorp stasjon. Dette skremmer hestene såpass at ferja...
Men nu kommer broen over Laagen ved Hundorp UKJENT AVIS 1922: I et par menneskealdre har man nu i Søndre Fron arbeidet paa at faa bro over Laagen, men det har altid trukket ut. Like til nu har alt samkvem mellem Hundorp jernbanestation og en stor del av Søndre Fron...
Når folk drog heim att, hadde mange fått fylt på brennevinsdunkane sine PER ÅSMUNDSTAD d.e. (1839-1920): Å køyre frå Kvikne åt Vetlhåmår tok minst to dagar. Det var berre ein gang om året vi gjorde bytur. Det var i mars. Vi køyrde nedpå isen synnafor Harpebrua og fòr...
Tømmerfløting må ha vore litt av eit yrke Oppgåva i dag: Få på deg ei sele og bli heist ned i juvet for å få laus ei floke! Og i morgon er det ei ny floke ved Frya mølle. Odd Ivar Storløkken var vitne til korleis det kunne gå for seg: Fra jeg var guttunge og oppover,...
DAGNINGEN 20. APRIL 1963: Pilking er populært, og det har Johan og Albert Rønningen i Hundorp også funnet ut. Nesten hver dag har de vært å finne på isen på Lågen, og fangsten har ikke uteblitt. Da dette bildet ble tatt, var det bitende kaldt, men det syntes ikke å...
OSKAR LETRUD: I den heimen eg voks opp, var vi ein syskenflokk på heile ti ungar. Når eg skal fortelja litt om oppveksten til denne flokken, tenkjer eg mest på dei som er barn og ungdommar i dag. Eg vil tru at for dei vil mykje av det eg fortel, stå fram som eit...
Forfedrane våre var flinke til å finna høviske namn over alt EIVIND BUDSBERG: I dei siste åra har det både ein gong og to gonger vori ymta frampå om at grenda Sorperoa skulle hatt seg eit penare namn. Einskilde trur namnet kjem av noko mindreverdig. Som ventande vart...
På Vik i Kvam i fjor, Heggerud på Harpefoss neste veke http://www.youtube.com/watch?v=DreJJotQ_74 Tirsdag 6. september kl 18 kan du få med deg gardshistoria og mykje anna på Heggerud gard på Harpefoss. Konsert blir det ikkje, men mykje anna godt. Her kan du bli med...
RAGNAR ØVRELID: Det var vonde tider i Fron i slutten av april og utover i mai 1940. Tyske soldatar slo seg ned på gardar og opne stader med alt utstyret sitt og fyrte og kokte så uforsiktig på feltkjøkkena sine nær husvegger at folk vart livredde. Over heile Fron var...
RAGNAR ØVRELID: Harpebrua har stått der uten lange avbrot til i dag. Når all annan overfart var stengd, var det den å stole på. Vi høyrer om brua i 1633, da gardane i Rysland vart usamde om vedlikehaldet. I 1790 let bygda byggmeister Jehans Korpberget sette opp ei ny...
RAGNAR ØVRELID: Sundbrua ved Vinstra er den andre gamlebrua i Fron - saman med Harpebrua. Ved sundet er anlagt en bro over Laugen-elv på almen bekostning, Sundbroen kallet, betår av 11 stenkar skreiv presten Hiorthøy i 1781. Få år etter, i 1789, strauk Sundbrua med i...
http://www.youtube.com/watch?v=mk8AYdyLHw0 JOHANNES BRANDVOL: Milsteinstugu i Sødorp, som nå er bygdatun i Fron, må ha vore eit ekte sveltihelbruk, ei lita lykkje med skrinn og turr jord. Milsteinstugu må ha vore eitt av dei aller skrinnaste husmannsbruka "med jord."...
Kvam og resten av dalen har dei siste åra fått oppleve naturen demonstrera kreftene sine på brutal måte, skriv Håkon Sveen i bloggen sin i GD. -Trening gjer mester, heiter det. Men Vårherre, eller kven det nå enn er som styrer med oss, kan da vel snart seie at nok er...
IVAR KLEIVEN: Da Sankt Olav kristna dalen og kom til Fron etter slaget på Breden, fór han på vestsida gjennom Ruste og heldt rast på Bø. Somme seier det var på Lomoen. Kongen og mannskapet kvilte og åt under bar himmel, og mens dei reidde opp maten, kom det rennande...
RAGNAR ØVRELID: Nordmenn og britar klarte ikkje å stanse den tyske frammarsjen ved Kvamsporten. Den planlagde fjellsprenginga av Kvamsporten fylte området med støv og røyk, men var mislukka. Desutan bar framleis isen på elva mange stader. Nå stod tyskarane i Kvam. og...
ODDMAR MYRUM: Når rustværane skulle til butikkar på Vinstra sommar eller vinter, brukte dei vestsidevegen - ei strekning på fleire kilometer. Vinterstid kunne dei koma seg over isen når han fraus seg sterk nok. Da gjekk dei ut fra gardsbruket Jota på vestsida av...
http://youtu.be/w9CVslKE3Rg Dei var meir garva, dei som budde her før! I forkant av E6-utbygginga har det i fleire år vore drive vitskaplege undersøkingar i Fron, leia av Ingar Gundersen frå UiO. Oppsiktsvekkjande funn er gjort! Her på ein ny film kan du sjå dei. 16...
Ein flom tar ikkje omsyn til at noko er freda. Ein gammal gravplass etter Listad-kyrkja i bruk fram til 1792 vart vaska ut. Hodeskallar og beinrestar låg nedover på jordet og langs vegen ned mot E6. NRK har saka: Lektor ved Vinstra videregående skole, Rasmus Stauri,...