Artiklar
Jordmora måtte ha lys
Kva måtte til når Ingeborg Jacobsen fekk skyss med motorsykkel? BJARNE ØYGARDEN: Ingeborg Jacobsen var jordmor på Nord-Fron frå 1922 til 1968. Jordmødrene var heilt avhengige av at dei kom raskt fram når det kom bod etter dei. Hest med kjerre eller slede var nok den...
Han etterlet seg ein stor arv
Fullsett i Kviknekyrkja ved Olav Åsmundstad-markeringa - Olav Åsmundstad brukte dei beste åra sine på folkeopplysning, sa Rasmus Stauri i hovudtalen i Kvikne kyrkje. Meir enn 90 var samla da mållaget og historielaget inviterte til ein rik kveld i Kvikne 5. juni som...
-Gud velsigne mor
Hans J. Haverstad (1872-1951) skrev ned livshistoria på sine eldre dager Her er Hans Haverstad på sine eldre dager, sammen med datteren Margit hjemme på Haverstad. HANS J. HAVERSTAD: Jeg ble født 18. mai 1872 av fattige foreldre i en simpel hytte på plassen...
Ei glede å lese
Mukampen spel- og dansarlag med ei praktbok om Torger Iverstugun "Torger Iverstugun i Skåbu er ein mann med rike givnader i musikk. Han er småbrukar i Skåbu-bakli´n, har vore i Amerika, har skrive ein god del og vore med i bygdepolitikken ikkje so reint lite", skreiv...
Kom til ei uoppdaga perle!
Mykje å få med seg i Kvikne 5. juni Du får sjå og høyre Ola Masseng Sylte fortel om museet Borg, du får med deg Kviknekyrkja, historia og restaureringsarbeidet, Kristian Ekre fortel. Camilla Granlien syng, Roger Slåstuen spelar slåtter frå Kvikne og Skåbu -. og ikkje...
Fridtjof Nansen på Gålå
Det er vel kjend at Fridtjof Nansen var på Fefor som skilærar for kong Haakon og sonen i åra 1907 til 1914. Truleg var det for at majesteten skulle få seg høveleg lunsj at dei bygde hytta på veg mot Ruten, den som nå heiter Haakon VIIs hytte. (Du kan vere med på sårt...
Torger Iverstugun i ord og tonar
Rasmus Stauri: Han var så mangt. Spelemann, innsamlar av folkemusikk frå Gudbrandsdalen, lyrikar, småbrukar, politikar, samfunnsbyggjar, ordkunstnar, bygdamenneske og meir til. Ein som brydde seg lite om bygdabøygen, men som gjekk sin eigen veg og arbeidde for det han...
Nord-Fron bibliotek onsdag 5. mars kl. 19
NAZISME: I siste utgåve av Årbok for Gudbrandsdalen skriv Egil Ulateig ein lengre artikkel om nazisten, rektoren og dølen Johs. Myhren (1915-2011) frå Harpefoss i Sør-Fron. Johs. var aktiv nazist under krigen som stabsleiar for Nasjonal Samlings Ungdomsfylking. I 1959...
Einbu-samlinga på Hundorp
Rasmus Stauri: Gudbrandsdalens folkehøgskule flytte frå Vik i Kvam til Hundorp i 1915. I 1920-åra vart skuleanlegget modernisert og bygd ut trass i trong økonomi. Folkeopplysning på nasjonal grunn var sentrale verdiar i folkehøgskulen, og folkeopplysningstanken...
Øl og snus mot militærteneste
Meir om legenda doktor Grønning GUNNAR LIEN: Bjarne Nystuen på Frya vart innkalla på sesjon. Men han var så uhuga på denne eksisen at han gjekk til doktor Christian Grønning og spurde om han kunne få noko middel som gjorde han sjuk for ein dag, slik at han vart...
Nå blir det olsokfeiring!
Måndag 29. juli vaknar tradisjonane att i Sør-Fron Olav den Heilage får banesår på Stiklestad 29. juli 1030. Peter Nicolai Arbo; akvarell, truleg frå 1859 Heis flagget! For oslok er offisiell flaggdag, og i år blir det liv i olsok-tradisjonen att. Dagen skal løftast...
Det underlege mordet i Huskelia
På mange oppfordringar - her er historielagets faste påskekrim IVAR KLEIVEN: For 236 år sidan budde det to ugifte, gamalvorne systre i Huskelia, Marit og Tore Jonsdøttre. Desse to systrene, som budde einslege på denne vesle garden i Kvikne, som ligg noko avsides til...
Greier ikkje halde kjeft i kommunestyret
Velstanden har vorte for stor, seier Eivind Budsberg Eivind Budsberg fotografert av Torbjørn Mathisen 1971, frå Gudbrandsdølen. PAUL HENRIK HAGE: Eivind Budsberg var ein mangslungen kar med sterk interesse for kultur og samfunn. Oddmar Myrum portretterte han på...
Dokteren som var svart på fingrane
Nokre bitar frå legenda om Christian Grønning GUNNAR LIEN: På ein plass opp for Tåkåstad budde det ein mann som heitte Lier. Han dreiv med tømmerhandel og hadde ei hushjelp som heitte Anne. Ein gong Anne var sjuk, vart det send bod på doktor Falck. Han var ei tid lege...
En salme før bryllupsnatten
Frøningenes merkverdige skikker ved brylluper HUGO FREDRIK HJORTHØY ble prest i Fron i 1775 og prost i Gudbrandsdalen året etter. Mens han var i Fron skrev han Physisk og Ekonomisk Beskrivelse over Gulbransdalen Provstie i Aggershuus Stift i Norge, et av 1700-tallets...
Guds stebarn i Fron
Tragisk var hans liv, og tragisk var hans død CARL HENRIK GRØNDAHL: Søren Lemmich heiter ein mann. Han var sokneprest i Fron i halvanna år for meir enn 200 år sidan. Berre eit namn i historia med nokre turre fakta. Men les vi bak dei sparsame, saklege opplysningane,...
Han kjørte slede på elveisen med Scott
Teodor Pettersen var også en framifrå flink bildoktor PAUL HENRIK HAGE: Theodor Pettersen (1894-1978) var ein fargerik person på "gamle Vinstra" som det ennå lever mange historier etter. Han ble født under taket der "a jordmor-Mathea" bodde. Det var den 6. juni 1894...
Sirupen rann ut på golvet
Palmer Thorsheim 50 år bak disken utan ferie Oddmar Myrom i Gudbrandsdølen 31. mars 1979: Palmer kan hugse at det var mykje prat om alt strevet dei hadde da dei skulle byggje butikken i 1914. Dei råka ei vassåre i tomta, slik at kjellaren rende full av vatn. Det var...
– Ei skam å komme heim i drosje
Johan Pettersen (1900-84) kjørte drosje i 38 år Johan Pettersen: E-6 var berre grusveg, og vi trong to dryge timar Vinstra - Lillehammer Oddmar Myrum i Gudbrandsdølen 24. mars 1973: - Er det ingen som har prøvd å slå deg ned? - Jau, ein gong. Det var mykje kjøring av...
Presten på spark til kyrkja
Prestegardsjul i gamle dagar Ragnvald Tarud fortel til Oddmar Myrum i Gudbrandsdølen 22. des. 1977: Jula er ei tid for seg sjølv. Ein lysfest midt i mørketida er kjærkommen, og samstundes kallar innhaldet i jul på det beste i oss. Egoismen kjem litt meir på avstand,...
Hans på Steinhaugen
Men diplom ville han ikke ha ODDMAR MYRUM I GUDBRANDSDØLEN 11.1. 1971: I bratte lia nord og opp for Vinstra ligger bruket Steinhaugen. Stedet bærer ikke navnet uten grunn, for sjelden har det vel vært ryddet til jordbruk på mer steinet og ulendt terreng. Der bodde...
Ein direktørbolig – bygd av kva?
Israel Krupp bygde seg hus på Tofte under krigen Kvifor handlar Israel Krupp til seg ein brannruin langt oppe i Gudbrandsdalen og vil byggje seg hus der under krigen? Hadde han vore der nokon gong? Foto: Johan Brun/DM CARL HENRIK GRØNDAHL: Dette er...
Bjørnen braut ryggjetak på Jostugusalen
Men det gjekk ille med bjørnetrenaren Basso og trenaren hans er det nok ikkje, men der var vel ein slik ein som tok seg opp på Jostugusalen. Foto frå Helgeland museum GUNNAR LIEN: Jostugu låg sentralt til tett inntil Kongsvegen og like ved landhandleriet på Jensbakken...
Da Iver Toksekleiven hogg av seg handa
Var det her Henrik Ibsen fekk idéen? PÅL KLUFTEN: En episode som synes å vise at Henrik Ibsen har hatt lokalkunnskap fra Fron, er historien om gutten som med vilje hogg av seg en finger i Peer Gynt: Det var fanden til kropp! En umistelig finger! Helt av! Og uten at...
Israel Krupp forfalsket pass
Og utdannet rekrutter til den israelsk hær hemmelig i Bærum VI MENN 1984: Israel Krupp på Tofte var med på å forfalske pass og finansiere og utdanne rekrutter til den israelske forsvarsorganisasjonen Haganah på slutten av 1940-årene. Israel ble proklamert som egen...
Du skulle sett han Knut danse!
Han spente kopper og dekketøy i tusen filler Her har´n Knut Haugastugun dansa PÅL KLUFTEN: Knut Haugastugun var fra Nord-Fron og i sin tid en svær dansekar. Han ville dessuten gjerne slåss på dansemoroene, for når det var moro, så skulle det være moro til...
Skotet gjekk av så måsåspruten stod
Historia om ein svært lang og minnerik jakttur JOHAN DALSEG: Det var berre eit par dagar att av reinsjakta om hausten. Da var det naboen, Sigurd Dalseghagen, dukka opp. Han hadde reinsjakt, men ikkje fått dyr, og spørsmålet var om eg ville vera med til fjells. Eg...
Slik såg dei Dale-Gudbrand
Kor mange av kunstnarane har vore på Hundorp? Mange kunstnarar har framstilt klubbeslaget på Hundorp, der Heilag Olav etter soga skal ha kristna Gudbrandsdalen. Dette måleriet av Nils Bergslien frå 1904 vart nettopp seld hos Blomquist for 310 000 kroner. Lett å sjå at...
– Vi vil ikkje på aldersheimen!
Kristine og Kristian Iversen i strid med Samvirkelaget JAN JONSGAARD I DAGNINGEN 27. MARS 1976: -Her har vi budd sidan i juni 1943. Dette er heimen vår, og vi ønskjer ikkje å flytte herifrå så lenge vi klarar oss sjølve utan hjelp, seier Kristine og Kristian Iversen....
Nobelprisen til Sør-Fron
Bøkene vart i alle fall skrivne i eit hus frå Nordre Dalseg ”Jeg har flyttet ind i mit nye, gamle hus og holder på at like mig glugg i hel." Sigrid Undset ved arbeidsbordet i Dalsegstova. KRISTIAN HOSAR OG KJELL MARIUS MATHISEN: I 1924 flytta Sigrid Undset inn i eit...
– La oss håpe at kommende slekter forstår
Fridom har sin pris ODD MIDTLIN: Bjarne Lien var den einaste sør-frøningen som fall i kamp under andre verdskrigen. Han fekk mobiliseringsordren den 10. april 1940 og meldte seg straks ved avdelinga si, motormitraljøseeskadronen ved Oplandske Dragonregiment på Hamar....
