Ei lokalhistorisk nettavis
Litt om ein oppvekst under krigen OSKAR LETRUD: Eg kan ikke hugse at vi svalt, men det var klart enklare kosthald enn det er nå. Det var brukt ein del vassgraut, (byggmjøl, salt og vatn) med mjølk til. Om det var ei tid på vinteren vi ikkje hadde mjølk, kunne det i...
Hansen på Fefor - kva var det for en kar? Gamle Hansen i 1953. Litt av ei historie og litt av eit liv. HANS PETTER KLEIVEN: Han åt både kråke og skjor, til og med hoggorm. Han fiska, jakta, fanga vilt og levde eit spartansk liv. Ein fenomenal person, godt likt...
Skåbu og Espedalens diktar skapte uttrykket ”Jotunheimens forgård” RASMUS STAURI: Ein diktar som knappast er omskrive i litteraturhistoriene, men som såg på Fron som sin andre heimplass, trengst å bli vekt til live att og bli lesen. Theodor Caspari skreiv 25 bøker i...
Gustav Fröding fortel om litt av ei ferd i Fron vestfjell Den svenske diktaren Gustav Fröding (1860-1911) budde i Noreg i fleire år på starten av 1890-talet og vandra gjennom Fron vestfjell. Ein stor lyrikar, men han hadde psykiske problem og sleit med alkoholisme....
Holberg kjem på besøk til Dale-Gudbrands gard. Du er velkomen, du ôg. Bli med attende til 1600-tallet og møt ein gutunge som vart send til Fron frå Bergen. Han hadde mista foreldra sine, og verdiane i familien forsvann i ein brann, så 12 år gammal måtte Ludvig bu hos...
Kom til Veidarvon seterstue seks km sør for Gålå ved Peer Gynt-vegen søndag 6. august kl 1430. Historikar Narve Fulsås har sett nærare på breva som Henrik Ibsen skreiv, da han dikta fram historia om denne frøningen. Han er professor i historie ved Universitetet i...
https://youtu.be/0OqrfaC7N04 Kari Bay Haugen og TVØst har laga en fin reportasje med Roger Slåstuen, Rasmus Stauri og Hans Petter Kleiven om Torger Iverstugun, som ble født i 1880 og døde i 1974. Han var en fremragende spillemann som komponerte 150 leiker, og i...
Ola Døl dikta ei framifrå folkelivskildring om alt du kan sjå på ein fredeleg syndasefta når det er lekkert og lugomt ver - om onggutslamper og jenter som vrir seg, om n`Slette-Simen som kjem gå´n på tverten, om dokka frå Bakke som kjem trippan, og om Guri Kroka som...
Men sør-frøningane freista på å få ut han Ola og huslyden hans TORGER T. RISDAL/OLE CHR. RISDAL: Hamrom, som låg innunder Eldbjørgshaugen i Skåbu, vart rydda svært tidleg. Den fyrste rydningsmannen her var Ola Kampesæter, eller Sæteren, som var mest brukt i dagleg...
OLA EGGEN: I 1920-årene ble det lansert en ny metode å fiske med krok på om vinteren. Det var meieri på Masovn i Svatsum på denne tiden, og avfall fra osteproduksjonen (kjuke) ble tømt ut i meieridammen. En oppvakt kar fra Espedalen la merke til at småfisken i dammen...
Fronsbygdin 2015 blir lansert torsdag 29. oktober. Interessa for lokalhistorie og slektsgransking aukar, skriv redaktøren i Syn og Segn, Knut Åstad Bråten, i ein Ytring på nrk.no. Bygdebøkene, og den nære slektningen Gardsboka, er sladrebok og kjærleiksbok på same...
´N Ibsen tente se rik på me, men tru ru at e fekk nytte tå ri? Odd Kjorstad skreiv prolog til Per Gynt-stemnet i 1972 og framførte dette på seterstemnet på Fryvollen i Sødorpfjellet: «Det æ oventa å sjå så my folk frampå her, for det meste æ ræ tomt i annakårt sæl. E...
Nå er det full fart og fullt hus ved Gålåvatnet. Men korleis tok det heile til 10. august 1989? Da lukta kyrne nyslått høy frå hesjene på Hægstadtunet, brydde seg lite om provisorisk inngjerding og la etter seg kuskit over heile området. Det vart mykje måking av...
http://www.youtube.com/watch?v=Gb5lAKbjZw8 Fredag er det åpningsforestilling på Gålå. Peer Gynt for andre år i Erik Ulfsbys versjon med Mads Ousdal i hovedrollen. Vi kan være ganske sikre på at de har forandret noe og funnet nye løsninger i år. Det er all grunn til å...
Noe å lære her - om å innby til skirenn på versefot og rim: Søndag, den 22. februar, som vi nu får, vil, for gubber på 35 til 80 år, fra distriktene Våge, Ringebu og Fron et skirenn bli avholdt ved Vinstra stasjon. Deltakerne vil bli inndelt i tvede klasser og rennet...
RASMUS STAURI: Der folk møtest, blir det også historier. Folkehøgskulen på Kvam og på Hundorp var i drift i åra 1902-1987. Frå starten i Kvam i 1902 fram til 1970-talet var brevet den vanlege kommunikasjonsforma mellom styrarfolka og verda utanom. Her er nu influensa...
OLE CHR. RISDAL: Etter andre verdskrigen var trekkspelet eit dominerande instrument i dansemusikken i bygdene våre, og fela vart kanskje ikkje halden så høgt. Ein gong Torger Iverstugun gjekk gjennom Vinstra sentrum med fela under armen, var det nokre ungdomar som...
Ein mann kjem ut for ei skræmande diger kråke. Han skyt kråka og nyttar skrotten til fulle. Kråkevisa, også kalla Mannen og kråka, Bonden og kråka eller Den store kråka er ei folkevise av typen medelalderballade. Visa er også kjend i Danmark, Sverige og på Færøyene. I...
RASMUS STAURI: Odd Kjorstad frå Harpefoss døydde på Sørheim omsorgsenter i Sør-Fron 3. juli. Han vart vel 95 år og fekk eit langt og innhaldsrikt liv. Han arbeidde som lærar i fleire skuleslag, og den lengste arbeidstida fekk han som lærar ved Ringebu folkehøgskule,...
I 1936 vart Ragnvald Skrede dømd til tre års fengsel for utukt mot tre mindreårige jenter i Vågå. Han var lærar. Biografane til Skrede, Otto Hageberg og Egil Ulateig, meiner at dette var justismord. I boka Korsfestelsen. Historien om Ragnvald Skrede og Vågå (2003)...
Ein dag gøymd i fortids skodde våre ættefedrar nådde denne vakre grend og dal Det er skrive mange bygdesongar i kjærleik til bygder og grender i Nord- og Sør-Fron. Somme av dei er velkjende og blir brukte ein heil del, medan andre lever mellom bokpermane eller i folks...
RASMUS STAURI: Ordtak er samla livvisdom i konsentrert form. Fleire av desse ordtaka lever i dag, men mange er sjølvsagt ikkje lenger i levande bruk. Fleire av dei motseier kvarandre, men det er vel berre eit uttrykk for kor mangfaldig opplevinga av livet er? Lær dei...
Mange frøningar vil hugse det store Holberg-jubileet i Sør-Fron i 1998. Ein markerte og feira at det var gått 300 år sidan diktaren Ludvig Holberg måtte reise frå prestegarden attende til Bergen. Her ser du skodespelar Frode Rasmussen som Holberg og sokneprest Knut...
RAGNAR ØVRELID: Dei første Per Gynt-stemna i 1928 og 1932 var svært personavhengige. Dei kvilte for ein stor del på entusiasme, initiativ, kontaktnett og organiseringsevner hos Pål Kluften. Kanskje gikk han trøtt, kanskje hadde han ikkje tid og råd til å ofre seg for...