Artiklar
«Du fe leva så vel»
14 år har Arild Teigen brukt på å finne ut av historia om utvandrarane Fredrik og Rønnaug Teigen og dei fem borna deira. Ikkje i samanheng da, seier Arild, med eit lurt smil. "Inkort ha è forrè med i millomti'n au", men det har vorte mange dykk i kjelder og samtalar...
Teigejenta vart tatt i berg
Og Teigekjerringa såg meir enn ho skulle Ein gong langt atti tida vart ei jente på Teige i Kvam så søkkjande borte. Folk leita og leita, det vart ringt med kyrkjeklokkene au, men Teigejenta fanst ikkje og kom ikkje att, kor mykje dei leita og ringde. Så ein dag det...
Blir det klokkespel på ny?
Men ikkje i tårnet, klokkene er for tunge Slik kan klokkespelet ved Sør-Fron kyrkje bli. Skisse frå Erik Langdalen Arkitektkontor I januar 2015 vart det nok ein rundt med lokalhistorisk utveksling på FB-sida til historielaget. Temaet har nå vorte høgaktuelt:...
Vis-Knut høyrde kva som stod i breva
ALBERT FOSSE: På dei mange reisor far gjorde i Gudbrandsdal og andre stader i landet har han fått tak i mykje om Vis-Knut, som elles sikkert ville bli gløymt. Han var sterkt interessert i å finna ut alt han kunde om dei løynde evner i menneska. Og det var for å...
Vaffelrøra som vart borte
Dei tok vare på forteljarkunsten HÅKON SVEEN I DAGNINGEN 24.2. 1995: Forteljarkunsten held på å bli borte, seier mange. Ragnhild Kjorstad, Margit Løkken og Johannes Lunde på Vinstra kan kunsta enda. Tysdag kveld trollbatt dei godt og vel femti ungar i biblioteket på...
Efter døden en sømmelig begravelse
Arild Teigen fortel særs interessant kulturhistorie Historielaget inviterer til årsmøte onsdag 9. september kl 19 på Sødorp Gjestgivergard. Hit kjem òg historikaren Arild Teigen og fortel frå boka si Falne døler 1940-45. Han kan fortelje historier. Fleire døme på det...
Eg høyrer hå som står i breva
Vis-Knut trong ikkje lesa dei ANDREAS AUSTLID: I midten av 70 åra tala eg ved Vis-Knut. Han låg på senga og røykte og fortalde meg at han fekk brev like frå Kalifornia. Dei vilde vita kvar dei skulde grava etter gull. Knut: Døm kan gråva hår døm vil for meg. Det er...
Denna halin som ho daske og slæ mé
Redvald Fjellhammer var storspelemann og fekk besøk tå hulder RASMUS STAURI: "E ha besøk tå hulder`n alt i eitt. Det e é pen jente. Ho kom åt mé i natt au, é sat på sengjekanta – ho va sint da! Du kain kåmå i haug kå ru låvå mé, du, sa ho. Sjå på finger`n din, du, sa...
Var Svartedauen verkeleg så ille?
Ei lita jente på Veikle einaste livet som vart att i Kvam? IVAR KLEIVEN: Om Svartedauen herja på det hardaste her i dalen, veit vi ikkje noko visst om; at han tolla hardt i folket, både unge og gamle, er sakte ikkje å tvile på, men om det var så gale som segna går, er...
Presten som ville skyte fruktsommelige koner
Ivar Kleiven fortel om gal´npresten i Kviknekyrkja IVAR KLEIVEN: Peder Markvard Otzen, 1813-1815, kom til Fron frå Hallingdal og vart her i bygda kalla for "Galn´presten". Nettopp hugugalin eller nokon galning elles var han nok ikkje, men han var friare i omgangslaget...
Kvam kirke er gjenreist!
Reportasje i Filmavisen 20. november 1952 Klikk her og gå til innslag 5, så hører du Rolf Kirkvåg fortelle at kirken er gjenreist etter kamphandlingene og står der vakrere enn noensinne til minne om hardere tider.
Kostbar sex
Bot eller gapestokk for kjønnsdrift på avvegar TORE FEVOLDEN: I 1694 vart Knud Hansen Fævold dømt til å betale tolv riksdaler, omlag ti årsløner, for å ha besovet Gunhild Engebretsdatter Lene. Fordi han ikkje greidde å betale, måtte han stå i gapestokken, truleg ikkje...
Lang likpreike for ei ku
Prestane i Fron var ikkje alltid nøgde med betalinga RAGNAR ØVRELID: Presten hadde rett til særleg betaling for kyrkjelege handlingar. Gravferder kosta mest. Skulle det haldast ei skikkeleg likpreike, måtte dei etterlevande ut med ei ku til presten eller tilsvarande i...
Brukte Barbro trollkattsmør?
Ei sak frå Kvam 1681 ARILD TEIGEN: I 1681 hadde soldaten Erik Klomstad vore i arbeid hos Hans Vik i Kvam, og her hadde det vorte komsumert ein del drikke. Etter arbeidet skulle Klomstad reise attende til avdelinga si på Lillehammer og vart utstyrt med niste av systera...
God jul med ein stribukk
Det blir ikkje jul på heimesida til Fron historielag utan Per Tofte og ein stribukk av ein bestefar som mjuknast av barnebarn og høgtid. https://youtu.be/z5Lb85JcZcE
Eit handtrykk over lange avstandar
Presten Sverre Hov om den viktige julehelsinga SVERRE HOV I FRONSBYGDIN BYGDEBLAD 4 1971: Det er ein vakker og god skikk dette, å sende helsingar og gje livteikn frå seg, sjølv om det ikkje er oftare enn ein eller eit par gonger i året, so i allfall til jul. Det er...
Slik temmer ein lystene!
Med seks neglar og tre hår FJORDE KLASSE SKÅBU SKULE 193?:Det var for lenge sidan. Det var med bestemor var ungjente. Og ho tente på ein gard. Så var det ein dag det kom ein framandkar til gards som gjekk og selde nokre småsaker. Og så kom bestemor inn, og han byrja å...
Kyrkja som vart spreidd over alt
Ei lita soge om Listad-kyrkja, som sto på sumpig grunn IVAR KLEIVEN: Listad-kyrkja var hovudkyrkje i Fron; ho var ei stavkyrkje som fyrst sto på Listad. Etter det som både Schjøning og Hjorthøy skriv, vart kyrkja seinare flytta noko lenger ned og nærmare almennvegen,...
Sjefshuldrene på Gålå
Har du møtt Burane Sand, Synne Nyseter og Estine Voll? JOHS LUNDE: Ved nordenden av Gålåvatnet er det tre seterstular. Det er Sandseter, Vollseter og Nyseter. Kvar av dei tre setrene har si sjefshulder. På Sand er det Burane Sand, på Nyseter Synne Nyseter og på Voll...
Dødsdommen over Peer
Noen tanker til Marit Moum Aunes Peer Gynt på Gålå CARL HENRIK GRØNDAHL: Uhorvelig mye er skrevet om Henrik Ibsens Peer Gynt, men jeg har ikke sett noen ta på alvor at Peer går inn i sitt voksne liv med en dødsdom. En rett dømmer ham fredløs, det vil si at hvem som...
Da Kari Hågå vart borte
Innteke frå setra i Fiskdalen IVAR KLEIVEN: I Nestugun Hågå vart eine dattera på garden innteke frå setra deira i Fiskdalen. Ho var berre svært ung den gongen og var underbudeie om somaren. Det leid på hausten, så molta tok til å bli gjord, og så var det ein dag båe...
Vis-Knut spådde rett
Dette er den suverent mest lesne saka på heimesida til Fron historielag - av ein eller annan grunn. Ho vart publisert først gong i januar 2014. Så langt i juni 2019 er det 4223 som har klikka på ho. Nokon som kan forklare kvifor? Her er samlesida for alle sakene om...
Om Benet, Hetta og Sølvreven
Klengjenamn på Kvam HÅKON SVEEN: "Døm frå Kvam e någgå for seg sjøl!" Kor mange gongar har du hørt det utsagnet? Som gamal kvamvær har eg møtt det mang ein gong gjennom livet. Så følgjer det oftast ei rekkje historier som forel kor spesielle vi var, eller kanskje er...
Tusser og huldrer og troll på Vinstra
Pass deg for om´ Tor Graupslåen!
Far hans vart ihelskote, og sjølv kunne han binde eller løyse Fanden IVAR KLEIVEN: Tor Graupslåen skulle vera av fantslekt. Far hans, Jakop, rakte som langfant i ymse bygder til han vart ihelskote på fjellet mellom Fron og Valdres. Når Jakop helt seg roleg i...
Oljefunn i Sør-Fron
Emil Holen brukte kløfta DAGNINGEN 17. JUNI 1972: I følge Emil Holen fra Hundorp kan Gudbrandsdalen vise seg å ha oljekilder i fleng. I Heidal og i Venabu er det olje, og i Sør-Fron er det mange steder hvor man kan finne olje, hevder Holen. - Inne på Kjølen er det et...
Da fer du sjå det hesten ser
Tre historier om underjordiske og Vis-Knut Huldra kom med kaku og hosoband på Bjønnhaugen. Foto: Carl Henrik Grøndahl Folkeminne samla av niendeklasse på Sør-Fron ungdomsskule i 1977: N´bessfar va håss´n Vis-Knut og søkte råd, fordi heinn ha så my sjukdom på krykyrom....
Eldre bygdefolk har fortellerevne!
Niendeklassinger samlet stoff med båndopptaker GLT 12. MAI 1977: Niende klasse ved Sør-Fron ungdomsskole har siste året hatt folkeminne som valgfag. Det viste seg at det etter hvert ble et interessant emne, og elevene har gått inn for sine oppgaver med liv og lyst....
Mykje folk og god stemning på Rudi
Ole Chr. Risdal: Rundt 90 personar tok turen til Rudi Gard i går kveld for å få med seg gode historier. Jens Tangen, Arild Larshaugen og Johannes Lunde sørgde for at latteren stod i taket på Rudilåven. Historielaget er svært takksame for at desse svært gode...
Kom og høyr levande historie!
Forteljarkveld på Rudi gard Torsdag 11. oktober kl. 19.00 arrangerer Fron historielag forteljarkveld på Rudi Gard. Johannes Lunde, Arild Larshaugen og Jens Tangen kjem og fortel mykje artig og interessant frå gamle dagar. Inngang: 190 kr. Dette inkluderer kaffi og...
Her er dei – Per Gynt-segnene!
Når stemnet nå går igang - her er det som sette fart på Henrik Ibsen PER THORSEN AASMUNDSTAD (1839-1920) frå Kvikne skreiv ned lokalsegnene om Per Gynt. Dei fire fyrste er nedskrivne 16. november 1873 og dei fire neste 29.november 1877. I denne forma har ikkje segnene...
