Artiklar
Skei til Gålå for 105 år sidan
På Lauvåsen for 105 år sidan Her - https://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digifilm_814675_20211022 - kan du sjå ein storarta film frå 1920, der bilturen går på det som meir enn 30 år seinare skulle bli Peer Gynt-vegen frå Skei til Fagerhøy, Lauvåsen og Gålå. Berre å kose...
Ei lita historie om Kvam
RAGNAR ØVRELID: Kvam utvikla seg til eit lite sentrum på 1800-talet. På Vik var det skysstasjon frå 1600-talet og til 1800-åra. Her låg kyrkja til 1775. På grannegarden Sigstad budde futen frå 1809 til 1909. På Vik kom første landhandelen i bygda, den vart driven frå...
Folk på Vinstra hadde farang kvar vår
Til uti 1950-åra tømte folk framleis avfallet sitt som det høvdeRAGNAR ØVRELID: Frå 1917 hadde alle på Vinstra straum, men vatn var det verre med. Somme hadde eigne brunnar, men i 1945 vaska mange vinstrakvinner framleis klede i kjeler som dei hadde ståande nede ved...
Togfløyta skremte hestene, ferja veltet
Historia om sundinga ved Hundorp NILS CHR. STEIG: Johan Hovemoen skulle over elva ved Hundorp en dag med to hester. I det de er utpå, kommer toget, og som vanlig drar lokføreren i fløyta når toget nærmer seg Hundorp stasjon. Dette skremmer hestene såpass at ferja...
Den gamle kona og maskingeværene
Øyenvitneberetning om kampene i Nord-Fron i april 1940 S. SANDBU RAPPORT 1942: Bortset fra enkelte fly som paserte oppover dalen hadde vi de første 8 dage av krigen ingen direkte føling med det som foregik lenger syd i landet. Nyheterne vi fik gjennem radio og pressen...
Fjellpilten
Nye bilder fra Norges første og eneste rullende fjellbutikk Egil Stakson har lagt ut bilder på FB fra en reportasje om Fjellpilten i Gudbrandsdølen 12. juni 1972. Her er fortellinga til Nils Chr. Steig supplert med disse bildene. NILS CHR. STEIG: Norges første og...
Påskenøtt: Pissa dei på bil eller sykkel?
Kronprins Olav og Theodor Pettersen fekk problem i Kongslibakkane JAKOB BRENDEN FORTELLER HISTORIA SLIK TIL ARVID MØLLER: En påskehelg sist på 1950-tallet var kronprins Olav i Sikkilsdalen. Da fikk han melding om å komme til Oslo, trolig i statsråd på Slottet....
Danse tett saman på Dalseter
Det nærmar seg ei påske som ikkje blir påske. Da kan det kanskje gjere godt med eit minne frå den gong påske verkeleg var påske. I 1960 var Filmavisen på Dalseter i lag med folk som køyrde heis, gjekk på ski, åt og drakk og dansa tett saman. Klikk her og gå til...
Foreldra låg dei minste i hel
I det gamle Fron heldt barnedøden familiane små RAGNAR ØVRELID: Kor store var familiane i Fron på byrjinga av 1800-talet? Ikkje så store som vi kanskje forestiller oss. Ein ting som heldt familiane små, var barnedøden. Ein stor del av gravferdene i det gamle samfunnet...
Indbyggerne i Fron stemoderlig behandlet
Men nu kommer broen over Laagen ved Hundorp UKJENT AVIS 1922: I et par menneskealdre har man nu i Søndre Fron arbeidet paa at faa bro over Laagen, men det har altid trukket ut. Like til nu har alt samkvem mellem Hundorp jernbanestation og en stor del av Søndre Fron...
Kvifor ser Vinstra slik ut?
Eit resulat av velferdsstaten? RAGNAR ØVRELID: Når Vinstra ser ut som det gjer, med regulerte bustadfelt langt oppover i lia, kjem det mykje av at stasjonsområdet vart for trongt til særlege utvidingar. Hadde dei som kring 1980-kjempa for at stasjonen skulle ligge ved...
Frå Amundsen Hotel til Bruvik boligsameie
Historia om privathotellet som gjekk på tvangssal og nå blir leiligheiter Mange ville bevare Amundsen Hotel på Vinstra, men slik gjekk det ikkje. Hotellet skal bli til Bruvik boligsameige. Men berre to av 14 husvære er selde pr dags dato, og utbyggjarane må selje ti...
Skåbuvegen skremmer folk
Dagsrevyen på besøk etter flommen i mai 2013 Et interessant tidsdokument, bare snaut sju år gammelt. - Vi har unger som går på videregående på Vinstra og skal kjøre skolebuss, så vi risikerer å miste en hel generasjon hvis vi sender dem denne vegen, sa Tove...
Eit handtrykk over lange avstandar
Presten Sverre Hov om den viktige julehelsinga SVERRE HOV I FRONSBYGDIN BYGDEBLAD 4 1971: Det er ein vakker og god skikk dette, å sende helsingar og gje livteikn frå seg, sjølv om det ikkje er oftare enn ein eller eit par gonger i året, so i allfall til jul. Det er...
Den flygende urmakeren
Arne Berge, modellflyguttas store forbilde KHL I UKJENT AVIS 12.3.1960: For unggutter som nytter sin fritid til å drive med modellfly, er urmaker Arne Berge det store forbildet. Det er ikke mange her i dalen som kan så mye om modellfly som den netthendte urmakeren....
Mjølkebilen på vei utfor
Sjåføren knuste brillene og hadde englevakt GD 9.2. 1984: Hadde den rullet rundt en gang til mjølkebilen som rullet ut på jordet på Hage i Sødorp i går formiddag, kunne det gått riktig ille med både bil og sjåfør. Jordet går bratt ned i dalen, og ingenting kunne ha...
Men mjølka ble helt ut
Litt om Augusta og Laurits på Listadvollen EGIL STAKSTON: Noen som husker Laurits Listadvollen? Bildet til venstre er tatt under bygginga av jernbaneundergangen, ved Breivegsbrua, der Listadvollen var arbeidsformann. (Avisutklipp Dagningen, 30. september 1955.) Knut...
På signal kunne ein gå av og på
Den gongen det var offentleg transport i dalen HELGE STORMORKEN: Tog gjekk det morgen, middag og kveld, og togtuten var klokke for seterbudeiene, mange hadde ikkje klokke enda. Eit spesielt "tog", Kolstadbåten, eit lite lokomotiv med ei vogn etter var tidt å sjå. På...
Litt av ein skuleveg
Storlykkjejentene gjekk ni vêrharde km kvar veg JOHAN DALSEG OG EINAR ROLVSBAKKEN: Ein gong Rolfskarane, Alfred og Einar, skulle kjøre ved frå Søre-Dalen, kom dei ut for skikkeleg snøstorm. Oppe på Breislaå møtte dei høykjørarar som hadde tenkt seg til Jensås etter...
Hva gjemmer seg i Olavshaugen?
Hele området skal geoskannes, melder GD Hva som skjuler seg i den mektige Olavshaugen på Dale-Gudbrands gard, har vært et mysterium i flere hundre år. Nå skal forskere skanne hele området med såkalt geoskanner. Da kommer kanskje svaret.Tanken er at funnene skal...
Rustværar som utvandra til Inderøy
Frå 1836 til 1840 var det uår og naud i Gudbrandsdalen ANDERS HAUGEN/ÅSHILD VANG: For tre år sidan kom det ein laurdag to frå Inderøy som søkte slekt i Ruste. Ole Brandstadmyren var namnet dei kunne oppgje. Det tok litt tid før eg kunne plassere den karen. Det viste...
Soldaten kasta kjerringa si utover
Historia om Harpefoss bru ARVE SKURDAL: Ein skulgut, Morten Steindala, hadde klatra ut i ei furu som heng utover berget på solsida sør for Harpefossbrua og skulle gjera sitt fornødne. Da kom Pål Strand forbi. Morten hadde nok erta han. Pål vart sett på som ikkje...
Kampen for vatnet i Sødorp
Historia om eit 300 år gammalt prosjekt JOHANNES BRANDVOL: Få bygder har vore meir avhengig av vatning enn Sødorp i Nord-Fron. Her er åkrane solvende og ofte bratte. Med den tørkesvake jorda og den mest årvisse forsommartørken er det oftast vassmangel som sett grense...
Dyktig pianist, kjelker, tlf Vinstra 837
Slik markedsførte de seg for 60 år siden Et bevis på de driftige gudbrandsdølers initiativ og virke for turisttrafikken gjennom dalen er den ferdigbyggede høyfjellvei, Lillehammer-Harpefoss-Vinstra, som ble åpnet sommeren 1956. Veien har populært fått navnet...
Overtrette byboere blir friske i Fron!
Men febersyke mennesker bør holde seg borte fra høyfjellet JOHAN SØRENSEN 1905: Efter en syv måneders jakt helt ned til Egypt kom jeg meg mere død enn levende hjem til Norge, - og livnede opp igjen på Toftesæter-kjølen - det fjellplatå i Gudbrandsdalen hvor nu en...
Frå Kvikne til Lillehammer i 1849
Når folk drog heim att, hadde mange fått fylt på brennevinsdunkane sine PER ÅSMUNDSTAD d.e. (1839-1920): Å køyre frå Kvikne åt Vetlhåmår tok minst to dagar. Det var berre ein gang om året vi gjorde bytur. Det var i mars. Vi køyrde nedpå isen synnafor Harpebrua og fòr...
Hematt etter pinse
"Ungdommens transport fra Vinstra efter stevnet i Pinsen 1912" er tittelen frå Maihaugen på dette fotoet frå H. H. Lie. Eit fantastisk bilde. Sjå klesdrakta. Alle har noko på hovudet, også dei karane som reiser oppå ei vogn med plank. Det er sikkert plass til syklane...
Framtida i Skåbu? Vanskelig å være positiv!
Og erstatningene for vassdragsreguleringen? En skam! MATTI I LILLEHAMMER TILSKUER 13. JUNI 1970: Vi stiftet bekjentskap med Gudbrandsdalens høyestliggende bygd mens den var i forsommerskrud, med løvetenner som smørklatter nedove saftig-grønne bakker og spredte...
Få laus denne!
Tømmerfløting må ha vore litt av eit yrke Oppgåva i dag: Få på deg ei sele og bli heist ned i juvet for å få laus ei floke! Og i morgon er det ei ny floke ved Frya mølle. Odd Ivar Storløkken var vitne til korleis det kunne gå for seg: Fra jeg var guttunge og oppover,...
Høystemt NSB på tur i dalen
Bli med på reise gjennom Fron i 1936 NSB 1936: Fra Ringebu går jernbanen over skog og sandmoer mellem Lågen til venstre og bakkene fra Kjønnås, åpningen av Fryas sidedal og bratte lier til høyre. Banen kommer snart inn i Sør-Fron herred, et av de vennligste og...
Frå NSB til Vy
PER OTTESEN i ein bildetekst: Hugsar du då NSB var ei servicebedrift? Dette er ein del av bemanninga på Vinstra stasjon fyrst på 1970-talet. Etter Håndbok for jernbanetjenestemenn skulle stasjonen vera betjent med stasjonsmeister, to telegrafistar og ein...
