Redaktøren vil berre gjere merksam på at ein milepæl er passert på denne heimesida. Sidan starten 13. april 2013 er det nå registrert over ein million klikk. Frå så å seie heile verda.
Fron historielag: ein million besøk
read more
Tormod Bråten
Ny leiar og nestleiar i historielaget!
Ny leiar Egil Myhre og ny nestleiar Tormod Bråten Egil Myhre har tatt på seg oppgåva som ny leiar i historielaget etter Ole Christian Risdal. Egil er født 1960 på Kvam. Fabrikkarbeidar og bur på eit lite småbruk. Av interesser kan nemnast friluftsliv, historie og...
Fin måte å feire Sankhans på!
Kveldskurs med Michael Heim og Mildri Een Eide Her kan du lære mye! Michael Heim og Mildri Een Eide. Nå kan du bidra til kulturhistoria! Bidra til at vi tar vare på fornminne. Sankthansaften, torsdag 23. juni holder fylkesarkeolog Mildri Een Eide og Michael Heim,...
Tykkfallen brite over Harpefossen
Disse skrøpelige norske veier og gebrekkelige bruer Henry T. Newton Chesshyre var en britisk marineoffiser som arvet sin tante og dro til Norge for å bruke opp arven sin, lykkelig over å slippe unna Krim-krigen (1853-1856). Han slo seg ned på Skyttermoen i Svatsum...
– 8. mai står for fridom, håp og glede
På ein dag som dette og i tider som desse kan det vere bra å minnast at dette var det lokale avisoppslaget ein dag.
Jakta på matklokkene er i gang!
Send epost eller sms til Marit Håkenstad Matklokka på Nordre Grytting. Foto: Kjell Grytting Johannes Brandvol registrerte matklokker i Sødorp ein gong på 1990-talet. Sjølv har han ikkje resultatet. Veit du noko om dette? Kven kom oppdraget frå? Kven vart denne...
Fortvilelsen vinket i det fjerne
Historia om Vinstra Samvirkelag DAGNINGEN 22. januar 1966: Historien om samvirkelagene i Fron starter omkring 1920. Det er ikke tilfeldig, de kom etter verdenskrigens erfaringer med varemangel og dyrtid. Idéen var å skaffe varer på rimeligste måte og selge dem videre...
Kvar vart det av matklokkene?
Historielaget treng di hjelp Klokketårn frå 1859 på Hundorp. Foto frå Wikipedia Det må ha vore godt å høyre matklokka. Arbeidsfolk som var ute på aker og eng, fekk varslet: Nå er det kvile og mat. Det var mange matklokker i Fron. Men bruken tok slutt på 1950-talet....
61 liter melk og 40 liter konjakk
Sør-frøningene slo seg virkelig laus ASBJØRN RINGEN: Det var en stor begivenhet da sør-frøningene innviet sitt Bank- og Herredshus i 1903. Bygget var stort og flott, det fortjente en skikkelig fest. Lista over de fleste deltakerne finnes fortsatt og teller 240....
-E’ kjeinne’n itte
Prins Harald på vei til Sikkilsdalen i 1946 I 1946, første gang etter krigen. Det kongelige følget forlater nattoget på Vinstra stasjon for å spasere til frokost på Amundsens gjestgiveri. T.v ordfører Albert Kvammen. Ukjent fotograf. OLAUG ASKHEIM AAS: Før påske i...
Kven blir ny leiar i historielaget?
Ole Christian Risdal takka av på årsmøtet Vel 50 var til stades på årsmøtet i Fron historielag da Ole Christian Risdal vart takka av etter 10 år i styret, dei siste tre som leiar. Det nye styret 2022-2023: Frå venstre: Ragnhild Wadahl, Tormod Bråten, Åge Jevne...
Bli medlem i historielaget!
Så blir du med på et gildt årsmøte onsdag Over 50 000 les på denne heimesida kvart år. I 2021 hadde historielaget 266 medlemmar. Det er altså berre 0,5 prosent av alle som har glede av denne sida. Og snaut 8 prosent av dei som følgjer Facebook-sida til laget er...
Draumen som aldri vart
Kva om dei framsynte hadde fått til eit skisenter på Vinstra? JOHS. MYHREN I BLADET FRONSBYGDIN 3/1970: I det internasjonale skisentret på Vinstra er det planlagt å bygge ein stolheis med utgangspunkt i Sorperoa. Startpunktet vil ligge på 340 m og endepunktet blir på...
Årsmøte i Fron historielag
Det blir årsmøte i Fron historielag i gymsalen på Dale-Gudbrand onsdag den 6. april kl. 19.00. I tillegg til vanlege årsmøtesaker blir det foredrag ved berggrunnsgeolog Michael Heim. Han er pensjonert fyrsteamanuensis ved NMBU i Ås. Foredraget heiter "Nye funn av...
– Finnene stakk hverandre, vi sydde og sydde
Historia om Marie Uhlen frå Nord-Fron, jordmor i Sulitjelma "Det kunne være ganske stridt, fordi jeg ved siden av å være jordmor også arbeidet som oversøster ved sykehuset. Særlig finnene var svære til å stikke og skjære hverandre med kniv når de var fulle. De drakk...
Gammel-Erik på Tagestad-setra?
En stein falt og fela låt Brynestein. Foto Vest-Telemark museum / https://digitaltmuseum.org/vtm TOBBEN I GUDBRANDSDØLEN 4.11. 1974: En vakker dag i slutten av mai 1921 arbeidet Ola Guttormsen og Adolf Tagestad på Tagestad-setra på Gålå. De er nøkterne karer, nå 83 og...
Automobil til Skaabu?
Veien blev nok desværre bygget i smaleste laget God plass til en automobil her! GUDBRANDSDØLEN 1919: Fefor sanatorium har kjøpt en automobil, som er sat igang i rutetrafik mellem Fefor og Vinstra station. - Har De kjørt Kvikne-Skaabuveien med bilen? spør vi hoteleier...
Hvordan ble våronna gjort?
Ble det noe av Hans Petter Kleivens film i 1975? Noen som kjenner til denne filmen?
Dei ville helst ha blitt på Veikle
Dei gamle fekk bu i eit gardsmiljø RAGNAR ØVRELID: Veikle var gamleheim i Nord-Fron til 1962, da kommunen selde garden. Det kunne vere over 30 pasientar her. Dei gamle fekk bu i eit gardsmiljø. Anna Kjæstad var den siste styraren på Veikle. Ho fortel om dagleglivet...
Norges beste kaffi i Skåbu
Mari Leirflaten tok prisen i 1986 Randi Brendløkken (til høgre) tipsa Kaffikomiteen om Maris gode kaffi. GUDBRANDSDØLEN 7. 5. 1987: Mari Leirflaten på samvirkelagskafeen i Skåbu er kåra til Norges beste kaffikokar i 1986. Tysdag møtte Kaffikomiteen...
Albert Wadahl tegner
TORBJØRN MATHISEN: Aldri før har det vært så stort sprang mellom generasjonene som i dag. Men heldigvis finnes det noen ganske få som føler seg forpliktet til å knytte bånd mellom generasjonene. Som vil bevare de gamle minnene og på den måten skaffe dagens travle...
En Mand, som gjorde sin Stand Ære
Minneord over husmann Simen Tungen (1821-1912) UKJENT AVIS 1912: Husmand Simen Tungen døde 27. Mars i en Alder av 93 Aar. Hans hustru Marie Amundsdatter overlever sin Mand. Hun er 2 Aar ældre og født 1819. De havt 9 Barn, 49 Barnebarn og 64 Barnebarnsbarn, ialt 122...
Amundsteinen
Ho tør ikkje rope på sonen sin i frykt for at han kan dette i elva ARILD MAGNE LARSHAUGEN: Når ein går Sørensenvegen i Nordre-Lia, ligg det ein stor stein utpå bergkanten ved øvre Haustsetergrinda med Toftelva 80-90 meter loddrett under. Denne steinen fekk namnet sitt...
Tysk spion som forberedte felttoget?
Sigurd Sande i Sikkilsdalen fulgte ham rundt i 1939 DØLEN 6.4.1970: Sigurd Sande blir 80 år i dag, han er født og oppvokst i Sikkilsdalen, og alt som guttunge tok han turer både til Memurubu og Gjendebu. Da han kom i skolealderen, måtte han vinterstid være ned i...
Like pirkete som hardangersaum
Einar Pettersen bygger fly i garasjen GUDBRANDSDØLEN 22.8. 1987: - Du får begynne å hekle eller knytte tepper, sa kona. Men slikt pirk er ikkje noko for meg, seier Einar Pettersen, pensjonert vinstravær på 64, smattar på pipa og tek seg ein femminutt frå hobbyen...
Svenskekongen forlovet på Gålå?
Han kjørte seg i alle fall fast ved Wadahl Var hun på Gålå i all hemmelighet i 1975, tre år etter at de traff hverandre? GUDBRANDSDØLEN 26.3. 1975: Kong Ćarl Gustav av Sverige tilbringer påskeferien på Golå. der han har leid en hytte ca 300-400 meter fra Golå...
Byfolk ville leve primitivt
Ei lita historie om hyttene i Fron RAGNAR ØVRELID: Opp til 1960-åra kunne i praksis alle skaffe seg tomt og bygge seg hytte slik dei ville i Fron. Dei sette gjerne opp eit solid gjerde og skilt med "Privat". Listene over hytteeigarar i Fron er fulle av kjende namn frå...
Jula er best på frøning
Flotte omgivelser, fjernt fra storbyens mas og jag https://youtu.be/z5Lb85JcZcE På utallige oppfordringar: Her kjem heimesida sitt svar på Grevinnen og hovmesteren i NRK: Dølamålet setter folk i stemning, melder GD. Det er ikke tilfeldig at handlinga i flere av...
Gardsbruk i Skåbu er populære!
Denne heimesida har lesarar i så å seie heile verda Eit døme på presentasjonen i artikkelen. I 2021 var det 2187 klikk på Ole Christian Risdals "Skåbu i utvida norske Gardsbruk." Der han har gjort eit omfattande og viktig arbeid med å oppdatere, finne historikk,...
– Jeg har likt meg godt i fjøset
Nyttårsaften takket en av de siste budeiene for seg TORBJØRN MATHISEN: Nyttåraften takka Signe Dalsegghagen for seg i fjøset på Rolstad nordre i Sør-Fron. Hun hadde bestemt seg for å legge opp og nyte godt av trygden etter at hun i mer enn 52 år har tjent i...
Ny kjerring på gammel gard II
Tradisjoner fra hedensk tid på Sygard Forr? KARI BAY HAUGEN:En juletradisjon som ikke eksisterer lenger, er juleroa. Lille julaften bar Hans inn sekker med fersk bjørkeved og tømte utover gulvet. Veden skulle legges tett sammen og dekke to kvadratmeter ved siden av...
Skal det vere litt kraftig mat i romjula?
Det går lenge før de vert svoltne att Frå norsktradisjonsmat.no OLAUG ASKHEIM AAS: Som den skogskaren far var, hadde han ein favorittmatrett frå praksistida: Sluring. Han skar spekeskinke i terningar og bruna i panna. På den tida visste ingen kva "stjernegris" var....
– Fron er en ulykkelig og fordervet bygd
Talet på «uægte fødte børn» forskrekka Eilert Sundt ELDRID BRANDVOL: I Fronsbygdene var det ikkje noko uvanleg å ha både eitt og to barn saman før giftarmålet. Heller ikkje ser det ut til å ha vore til ulempe på ekteskapsmarknaden om ein hadde eit barn "fyryåt". Utan...
Eg håpte det snart ville kome eit nytt gravøl
Ein barndom på eit av dei dårlegaste bruka i Sødorp OLA KLÅPBAKKEN: Øyakleiva heiter eit lite nedlagd bruk øvst oppe i Sødorp. Dette er barndomsheimen til Magnus Været, og her budde han fram til 1957. Då vart bruket nedlagt og fråflytta. Fredag 28. juni 1929 kom dei...
Han skaut hol i brennevinskaggen
Og så vart det brått slutt på julefeiringa OLE CHR. RISDAL: På 1800-talet var det ein som heitte P. Carlsen Foss som sette i gang ei større tømmerdrift i Skåbu. I samband med dette verserer det ei spesiell julehistorie. Det var på slutten av ei julehelg, og det...
– Odd Jan Skriubakken imponerer
Ros til årets utgave av Fronbygdin i Dølen Odd Jan Skriubakken. Foto: Dølen TOR LARSEN I DØLEN 16.12.2021: Odd Jan Skriubakken har hvert år siden 2013 hatt store og gjennomarbeidde artikler om husmannsplassene på vestsida av Sør-Fron. Han imponerer denne gangen også....
Leif Juster, Adolf Tagestad og fjols til fjells
Lysteleg på Gålå i gamle dagar Snøen ligg idyllisk rundt Hurumhei høgfjellshotell, styrt av portieren Poppe (Leif Juster). Så kjem dotter til direktøren på hemmeleg inspeksjon, forkledd som pikkoloen Rudolf. (Unni Bernhoft). Både tilsette og gjester spring omkring dei...
I Kvikne ringte dei inn jula ein time for tidleg
Historia om husmannen og kyrkjetenaren Torger Flekken I djupsnø og uvêr - det var hit til Kvikne kyrkje han måtte, ringjaren Torger Flekken. Foto: Mittet / Carl Normann ODDGEIR BRUASET: Enno ein gong står Torger Torgersen Flekken her i mørke og dreg. Den største...
Dette treng du til jul!
Så kan du alle julesongane rundt treet I 1988 presenterte Kvikneveren Ola Hage ei riktig smart oppfinning i Skåbu. Sjølvsagt var NRK Norge Rundt på plass. Klikk her. I innslag nr 9 møter du karen med hodelykt og klesklype mot rakfisklukta.
Døden tapte kampen i myrholet
Var det "ein annan" som hjelpte til? "Til sist var det berre hovudet og halsen med den drivkvite mana som stakk opp av myra." Ill. foto frå hest.no JOHAN DALSEG: Hingsten med hoppefylgjet sitt hadde beita på vollane langs bekken og var på tur bort, da vi kom. Fylgjet...
Stuttreiste juletrær
NRK Norge Rundt på besøk i Rusta i Søre Lia for 11 år sidan I bortimot ti år kunne du hogge deg juletre sjølv i Sør-Fron med sledefart og god gammaldags julestemning, eit lite pust i julestria - og eit mykje betre minne enn å kjøpe eit importert tre på torget, seier...
Nye skot på gammal rot
Møt spelemenn, songarar og dansarar i Fron for 26 år sidan Slike program kjem nok NRK aldri til å lage meir. Året etter OL på Lillehammer gjorde NRK opptak som vart til to program om tradisjonsmusikken i Midt-Gudbrandsdalen. "Den har fra gammelt vært rik og...
Ny kjerring på gammel gard
Journalisten og byjenta som kom til Forr Søndre KARI BAY HAUGEN (1937-2018): Fra jobben som journalist i VG kom jeg til Sør-Fron som ung gårdkone. Et nytt liv begynte på Forr Søndre, gården som hadde vært i samme slekt siden 1745. Det nye livet startet for over femti...
Få Fronsbygdin i postkassa!
Ta kontakt med Egil Myhre: [email protected] Egil Myhre sender deg gjerne Fronsbygdin 2021! Fronsbygdin 2021 har den mangslungne kvaliteten Fronsbygdin er kjend for. Bur du ikkje slik til at du får triveleg besøk på døra av ein bokseljar eller kan stikke innom ein...
Reir for dei revolusjonære og for kaksane
Bøndenes hus og Folkets hus monument over klasseskille Huskomheihuset. Foto: Pål Kluften / Maihaugen Kaksereiret . Foto: Dølen RAGNAR ØVRELID: Dei staselege bygningane Folkets Hus og Bøndenes Hus på Vinstra, berre eit par steinkast frå kvarandre, bygde omlag...
De fattige ble auksjonert bort
ASBJØRN RINGEN: Hjelpetrengende i Fron kunne bli auksjonert bort. De som krevde minst betaling, fikk tilslaget. Fattigstellet var - ved siden av skolen - den viktigste oppgaven kommunene fikk med seg da formannskapsloven ble vedtatt i 1837. Her handlet det om å yte...
En vakker minnestein
CD med musikk av frøningen Eyvind Solås På denne videoen møter du Eyvind Solås i noen av de mange roller han hadde i NRK (Klikk denne lenken for å se videoen) Foto: NRK NRK-mannen, komponisten, musikeren, forfatteren, revyartisten og gjøgleren Eyvind Solås (1937-2011)...
Turane til kverna var store opplevingar
Ei lita historie frå den gang mjølet kom frå Loholet Fotografiet er tatt fra brua nedenfor fossen. Loholet er navnet på et trangt gjel, der elva renner mellom steile bergskrenter. I dette gjelet ble det i sin tid bygd en dam av tømmer og stedlige stein- og...
Verst var det om hausten, før isen la seg
Dei måtte krysse Laugen til alle årstider OSKAR LETRUD: Vi som budde på Baksida mellom Kvam og Vinstra før det var veg og bru, måtte krysse Laugen ofte fleire gonger om dagen og til alle årstider. Verst var det om hausten, når det vart kaldt før isen la seg. Då var...
Unn deg kos i mørke haustkveldar
Nå er det enkelt å få tak i Fronsbygdin 2021 "Ei fråflytta grågrend i Kviknebaksida" - det er ei rik forteljing om slit og lagnader og mord, attpåtil. "Kamp for livet på Sødorpfjellet" er ei historie få kjenner. Dei la ut med hest og slede i vintervær som nesten tok...
Her skulle du ha vore!
Leiaren i Fron historielag, Ole Christian Risdal, ønskte velkommen og hadde to æresmedlemskap på lur. Pluss det æresdiplomet som vart tildelt Vegar Skar posthumt. Litt av ein kulturkveld da Fronsbygdin 2021 vart lansert på Dale-Gudbrands gard. Boka i seg sjølv er særs...
Æresmedlemskap til Espeland og Stauri
Dei har laga Fronsbygdin sidan 2003 Rasmus Stauri og Gard Espeland. Foto: Dølen Mange godord til dei to karane - redaktør og redaksjonssekretær i Fronsbygdin - som årleg sidan 2003 har fått samla fleire tusen sider med lokalhistorie, kunnskap og forteljingar som elles...
Hugs lanseringa i morgon, torsdag!
"Du er sanneleg noko til kvinnfolk, sa eg, halvt arg, halvt imponert." Kva hadde dette kvinnfolket gjort? Kong. Korleis fekk ein husmannsplass det namnet? Lokomotivførar Berhard Jakobsen, Vinstra, vart drepen i ei ulykke på Selsmyrene. Kven var han? "I 1908 bygde jeg...
Bitter strid mellom rydningsmenn og bønder
Bønder i Nord-Fron brende ned husa EINAR HOVDHAUGEN: Få stader i dalen har striden mellom rydningsmenn og bønder vore så hard og bitter som i Nord-Fron. Vi opplevde her så drastiske hendingar som at bønder reiv ned og brende opp husa rydningsmannen hadde bygt på...
Lokalhistorie på sitt beste!
Knut Selsjord med bok om gudbrandsdøler "Jeg har lett etter folk i Gudbrandsdalen, folk som levde for lenge sida," CARL HENRIK GRØNDAHL: "Med store øyne har jeg lest gamle brev og kommet nær avsenderens tanker og følelser. Kjærligheten. Sorgen. Jeg har funnet...
208 sider med puslespel
Fronsbygdin 2021 blir lansert med ein innhaldsrik kveld! Både Øyvind Sund og Ola Breivega kjem "Nå som før er det nødvendig å kjenne si eiga historie om ein ikkje skal gå seg bort. Og for å sjå dei lange, store linene i histoira, er det nødvendig å kjenne alle de små...
Dette blir ein gild kveld!
Kveldsseto i Midtdalsarkivet med Håkon Sveen https://youtu.be/-KHIerN-7FU Håkon Sveen fortel også litt om arbeidet med Peer Gynt på Gålå i dette intervjuet, som Kari Bay Haugen gjorde for TV ØST i 2015. Nå skjer det mykje spennande og interessant på Midtdalsarkivet i...
Utslitne soldatar i Skåbu
To engelske unggutar fekk dei siste havregryna Ett år seinare var det soldatar som gjekk her på ski. Tre systrer, Gudrun, Aase og Olaug i februar 1939 på Elvenes. OLAUG ASKHEIM AAS: Ein solskinnsdag uti april 1940 kom mange soldatar på ski over isen til Elvenes i...
Interessant og givande på årsmøtet
Rundt 25 personar møtte fram på årsmøtet til Fron historielag sist torsdag. Det burde vore fleire med tanke på det flotte foredraget til Hans Olav Haugen. Han skildra svært levande korleis Ingebjørg Sletten Fosstvedt klarte å bringe 15 engelske soldatar i sikkerheit....
Årsmøte i Fron historielag
Vi minner om årsmøte i Fron historielag på Dale-Gudbrands gard (bygningen til høgre når du kjem ned i garden) i morgon 30. september kl. 19.00. Lokalhistorikar Hans Olav Haugen frå Gausdal kjem for å halde foredrag om Ingebjørg Haugen Fosstvedt. Ho var flyktningelos...
Slå som ein kar og ikkje bit som ein hund!
Fron var eit midtstøe for trolldom IVAR KLEIVEN: Framover til 1630 er det fleire trolldomssaker på Fron, og som på den tida vart straffa med brenning. Etter det professor Molkte Moe har funne ut, skulle Fron i dette leite vera eit midtstøe for trolldom og runekonster....
Sundinga var farleg, men brua vart dyr
Historia om Hundorpbrua RAGNAR ØVRELID: Den siste av dei store bruene over Laugen var Hundorpbrua. Frå jernbanen og Hundorp stasjon kom i 1896, låg planane om denne brua på teiknebord i offentlig kontor i 30 år. Jernbanen ville ikkje bygge brua, etter som...
Berre å bite tennene saman og gå
Historia om ein tung skuleveg i Skåbu Olaug i Skåbu 1942, sykkelen var truleg frå før fyrste verdskrigen. OLAUG ASKHEIM AAS: Barndomsheimen min låg på eit vakkert nes nedved Olstappen, der elva Vinstra song seg uti fjellvatnet, 662 moh. Staden heitte Elvenes, naturleg...
Triveleg stund på Bygdatunet
Vérgudane var snille mot oss da vi arrangerte open dag på Bygdatunet i går kveld. Rundt 15 personar møtte opp og det vart nokre trivelege timar på tunet og ved saga. Det einaste som mangla var kaffi, men det skal vi ordne med til neste gong! Etter omvising i nokre av...
Open dag på Bygdatunet
Onsdag 8. september kl. 17.00 arrangerer Fron historielag open dag på Bygdatunet i Sødorp. Her blir det høve til å sjå nærmare på dei nyrestaurerte husa. Oppgangssaga blir også demonstrert. Vel møtt til ei triveleg kveldsstund på Bygdatunet!
Johan Sørensen og kongedømet hans
Ein pioner som bygde Lauvåsen og fekk folk til fjells vinterstid CARL HENRIK GRØNDAHL: Ein kan lære mangt av Johan Sørensen si historie i Fron. For det første at dei er mangslungne, dei kreftene som rår over livet. I dag hadde Johan Sørensen fått seg inhalator og...
Møt ei modig kvinne på årsmøtet!
Merk av: Årsmøtet i Fron historielag torsdag 30. september Kom på årsmøtet i Fron historielag og høyr lokalhistorikaren Hans Olav Haugen fortel om ei modig kvinne. Ingebjørg Sletten Fosstvedt vaks opp i Oslo, og da krigen braut ut i 1940, var ho lærarstudent. Frå Oslo...
– 5 krono for å bli hælkjørd tå toge?
Nervepirrende ferd med dresin til fest på Lidarende "Både varmeapparatet og aircondition hadde vesentlige mangler". Foto: Ole Mjelva/Digitalt museum PER ROSENBORG: Rundt midten av 1960-tallet var transportbehovet akutt på flatene ved Fryaelva. Vi så oss derfor nødt...
Vet du noe om brudeparet?
På berghylla ned fra Sødorpfjellet? Dette bildet av "Brudeparet" ble tatt i 2017. De satt oppe i bergveggen etter vegen ned fra Sødorpfjellet mot Kvam. En onkel, Asbjørn Nordlien fra Vinstra lagde den, og paret ble satt på berghylla i 2001. Den ble jo etterhvert...
Det rauk steinmjøl over heile Kvam
RAGNAR ØVRELID: Karavanane med klebersteinlass skapte eit særpreg i Kvam i ei vanskeleg tid. Hestekarane køyrde alltid i flokk. Men trafikken var ikkje ufarleg. Og det gjekk hardt ut over hestane i unnabakkane. Særleg var Veiklebakkane vanskelege med dei tunge lassa....
Krigsminne i hytteboka
Norske soldater på flukt i Espedalen ELLEN ELSTER MARTOL: Natt til 2. mai 1940 tok tretten norske soldater seg inn i en hytte i Espedalen. De var da på flukt vestover etter nederlaget mot tyskerne, og de hadde hatt en stri tørn bak seg. Først krigshandlinger, så...
-Å være dobbeltagent er en risikosport
Frøningen Knut Ringstad vitnet i Treholt-saken AFTENPOSTEN 17.3.2014: Eidsivating lagmannsrett fikk 25. mars 1985 et solid innblikk i to menneskeskjebner og to ulike veivalg i møtet med KGB: Den tidligere diplomaten og embetsmannen Arne Treholt satt på tiltalebenken....
Henta av Gammel-Erik?
Eller var det mord? Folk vart borte. Kva hende? Vart dei henta av Gammel-Erik? Eller kanskje bergtatt? Det var forklaringar som kunne frita ein mordar. To segner frå Ruste, fortalde av Johannes Lunde, to versjonar av samme hendinga, er interessante, fordi den første...
– Merkverdigere gjest har dalen ikke hatt
Klok mann og klok tale om Heilag Olav for 100 år sidan Fredrik Paasche fortel om Snøfrid og kongen på Dovre (Foto: Privat /Familien Stauri) "Ingen kunne heldt ein slik tale i dag", sa prosjektleiar Bjørn Sletten som innleiing på Dale-Gudbrands gard 29. juli ved...
Sjarmøretappen har starta!
Hundorp 2021 opna på Dale-Gudbrands gard https://videopress.com/v/L6mU8bik?preloadContent=metadata Ordførar Ole Tvete Muriteigen. Alle foto: Carl Henrik Grøndahl Godstog som rumlar forbi. Rulleski på gamle E6. Det fekk han ikkje med seg, Heilag Olav, da han sette spor...
Der ingen skulle tru…
Litt å tenkje på når du køyrer inn under Teigkampen OSKAR LETRUD: Nye E6 går inn i Teigkampen og passerer to-tre hundre meter under restane etter dei gamle seterhusa på Skoekampen, ei seter som nå er nedlagt. Det er på høg tid å få skrive ned soga om denne setra og...
Tour de Fron for 101 år sidan
Lagt ut av Åge Jevne Hagestuen på Facebooksida "Du væt du e frå Vinstra når.."
Smiu åt Pettersen-karom
Det song så fint: Nå slår far - nå slår bestefar - nå slår far NORA STORMYRBAKKEN: Tett inntil E6 på Vinstra, adresse Øvregate 49, ligg eit okergult murhus med verkstad i fyrste etasje og leiligheit i andre. I dag er det roleg utanfor portane, men mange hugsar...
Ho vart aldri som ho skulle att
Slik gjekk det med ei ualminneleg vakker jente i Vendalen IVAR SVELLE: Det var ein gong ei ung budeie som stelte på setra for det bruket ho var på. Det var innpå ei seter som heitte Vendalen. Det var omkring 30 setrer der den tida. Denne jenta skulle vera så...
Frøningen som fekk seg skuss med ein tuss
Det ylde og pipa kring øyro Ein frøning var på Kongsbergmarknaden og hadde selt hesten sin, ein gild tråvar. Om kvelden gjekk han og sveiv i gata der og undrast kor han skulde få seg losement til natta. Da kom det køyrande ein framandkar etter han. Han stana hesten og...
Ikke bruk eggjern Sankthans!
En liten fortelling om glad latter som varsler en ny sommer ADOLF TAGESTAD: Sankthans, da er de kommet i stellet, som de brukte å si, på alle setrene. Og det var gjerne Sankthans-aften budeienes første sammenkomst fant sted. På en haug eller slette om været var pent....
Interessant dag på kongsgarden Steig
Trass surt vér var det rundt 200 som møtte opp på Steig sist sundag. For omvising, kaffi, god kringle og flotte foredrag sørga for at vi heldt varmen likevel. Det var lokalhistorikarane Nils Christian Steig, Pål Kjorstad, Rasmus Stauri, Geir Paulsrud og Kari Clausen...
– Ha ei god oppleving der inne!
Rasmus Stauris opningsord ved utstillinga «Solrenning» Utstillinga "Solrenning" i regi av Gudbrandsdalsmusea og Hundorp 2021. Rasmus Stauri er idé-, tekst- og prosjektansvarleg. Foto: Stig Odenrud, GD. Les GDs reportasje her. Ivar Kleiven,...
Storhending på Dale-Gudbrand
[wpvideo sc8PxEFS] Det blei både høgtid og humor da utstillinga "Solrenning" opna tysdag kveld. Både ordførar, kultursjef, representant frå Innlandet Fylkeskommune og sentrale aktørar var til stades, saman med rundt 70 publikummarar. Dette markerte óg starten på...
Soldatane tigga, plyndra og smitta
Mange frøningar verva seg og kom heim som slåstbikkjer RAGNAR ØVRELID: I heile 11 år var Noreg i krig med Sverige, frå 1709 til 1720. Vi veit ikkje kor mange frøningar som var utkommanderte i denne krigen. Men mange var det, og lenge låg dei ute. Tenestetida på...
Nilshimin
Historia om eit vanskeleg liv ODDMAR MYRUM: Den karen vi skal fortelja om her, var original i beste tyding av ordet. Namnet var Pål Nilsheimen, eller Nilshimin som har vart kalla til dagleg. Foreldra hans var Hanna og Ola Nilsheimen, og dei hadde berre denne eine...
Få garder i Norge har en så rik historie
Steig gjennom 1000 år - unik gardshistorie fra Fron I boka "Steig gjennom 1000 år" gir forfatteren Nils Chr. Steig for første gang en samlet framstilling av historien på Steig. Garden er nevnt i historiske kilder gjennom hver eneste århundre siden 1000-tallet og...
Overkjørt av same drosje to gonger
Å vera barn på Vinstra på 1950-talet PER OTTESEN: For oss barna i Vinstra sentrum først på 1950-talet var det ein spanande plass å vekse opp. Trafikken i Riksveg 50, som han heitte då, var stor, og det var mykje spanande å sjå. Ein gong vart eg overkjørt av same...
«Innbruddstjuven» Mikkjel Fønhus
Mystisk kar jabba i laussnøen i Skåbufjella Torger T. Risdal: Ein grå vintermorgon i fyrsten av 1920-åra, seig det to høylass smått om senn innover høgda frå Storhøli-setrene. Vegen synte ikkje, og det gjekk i små kvilar. Øykane var nøydd om å puste på titt og jamt....
Her blir det Solrenning!
Storhending på Dale-Gudbrands gard frå 15. juni Direktøren i Gudbrandsdalsmusea, Øystein Rudi og sonen Eirik snikrar, Rasmus Stauri har skrive tekstane til utstillinga, og bakom, inni konteinaren, syng fornminna. Foto: Carl Henrik Grøndahl Det historiske Hundorp blir...
Kaare og bergkunsten
Veit du at det er eit helleristningsfelt oppe i Sødorpbygda? Kaare Høgset med det verdfulle funnet - ein ti cm lang pilespiss frå vikingetida, funne like ved Skoe gard. Bilde frå Årbok for Gudbrandsdalen 1983. PAUL HENRIK HAGE: Oppe i Sødorpbygda er det eit...
Sekstimeter i søle i Skåbu 17. mai
En innflyttergutt forteller TROND BAKKEVIG: Jeg kom til Skåbu som seksåring og reiste derfra som elleveåring. Nesten fem år av et gutteliv. År da jeg lærte meg å snakke som en skåbying ute, mens jeg fortsatte å snakke riksmål hjemme. Nesten fem år var jeg del av...
Banken som reiste til seters
ASBJØRN RINGEN: Gunner Paulsrud var en institusjon i sparebanken og bygda. Han ble ansatt i Sør-Fron Sparebank i 1965 og var i banken til han døde noen få måneder før han skulle gå av med pensjon i 1990. Han var mer enn alminnelig innstilt på å yte service og hjelpe...
Fronspresten som skulle vore hærførar
Iver Pedersen var kranglut og banna i fylla Slik var dei uniformerte, dei 500 dølane som presten sende i krigen mot svenskane. Frå Rustkammeret i Trondheim. IVAR KLEIVEN: Presten Iver Pedersen, Iver Petrus Adolfus, som han oftast skreiv seg for, kom til Fron som...
Da Vis-Knut vart mishandla i Fron
OLE M. STUBBERUD: Ein gong Vis-Knut (1792–1876) var på Sør-Fron og heldt møte, gjekk det reint gale. Midt på natta medan Knut låg i senga si, kom lensmannen med ein kaptein, ein løytnant, ein underoffiser og 5 mann med skarpladde rifler og braut seg inn på romet hans....
Mora går rett og slett frå han
Fyrste halvdel av 1800-talet var ei hard tid for mange i Fron ANDERS HAUGEN: Det var særleg ille i åra 1835-38. I husmannsheimane gjekk det på livet laust. Derfor var det mange som rett og slett la ut på vandring. Det utvandra 300-400 personar frå Fron dette året. Den...
-Neiggu om det går an å drepa denna kar’n
Fløytinga nedover Vinstraelva var eit farefullt arbeid http://www.youtube.com/watch?v=bgNtqi_rYec OLE CHR. RISDAL: Fløytaren Anders Brustugun kom frå ein liten plass attmed Skåbyggja som heitte Brustugu. Han vart vitne til ei dramatisk hending. Ein dag hadde ein...
Teigejenta vart tatt i berg
Og Teigekjerringa såg meir enn ho skulle Ein gong langt atti tida vart ei jente på Teige i Kvam så søkkjande borte. Folk leita og leita, det vart ringt med kyrkjeklokkene au, men Teigejenta fanst ikkje og kom ikkje att, kor mykje dei leita og ringde. Så ein dag det...
Trist at eit slikt dyr må bøte med livet
Men sauebøndene er glade for at gaupa vart skoten HÅKON SVEEN i DAGNINGEN 17. MARS 1995: Gaupa har gjennom alle år vore sett på som ein av dei verste fiendane sauebøndene i distriktet vårt har. I det siste har det vorte gjett fellingsløyve på to dyr i dalen, og fleire...
La oss gjere dette saman!
Ditt bidrag: 200 kr for medlemskap i 2021 Har du fått ein slik i posten? Fron historielag gjer ein viktig frivillig innsats for lokalsamfunnet, storsamfunnet og ufødde generasjonar. Med å ta vare på det som har vore: bygningar og reiskap som tidlegare generasjonar...