Ei lokalhistorisk nettavis
På Lauvåsen for 105 år sidan Her - https://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digifilm_814675_20211022 - kan du sjå ein storarta film frå 1920, der bilturen går på det som meir enn 30 år seinare skulle bli Peer Gynt-vegen frå Skei til Fagerhøy, Lauvåsen og Gålå. Berre å kose...
Ei lita historie om Peer Gynt-vegen I 2023 sykla NRK TV Peer Gynt-vegen med Sykkelsommer. Sjølvsagd var desse karane med. Øystein Rudi og Kikke Hovind. Saman med mange andre. CARL HENRIK GRØNDAHL: «Den er i så elendig forfatning at jeg ikke vil kjøre den en gang til...
I Kvam sto det blodigste slaget under felttoget i Sør-Norge I dag for 84 år sidan gjekk tyskarane til åtak på Norge, som fekk smake det ukrainarane er midt oppe i nå. Det hadde ikkje vore kamphandlingar på norsk jord sidan 1814. Tyskarane skaut og bomba seg nordover...
Ny bok forteller om livet i en avsides fjelldal Boka koster kr 450, og kan kjøpes av forfatterne. Den kan hentes i Espedalen, på Lillehammer eller i Oslo, eller sendes for et tillegg på 90 kr. Send i så fall melding til Jana Weidemann: 91889599. Boka kan også kjøpes...
når kjelken kom ut av styring og segla sin egen sjø Verst når det låg blanksvell. Foto: Helgeland museum HELGE STORMORKEN om Kvam i hans oppvekstår: Det var berre om vinteren at det kunne kjørast etter gardrekka, eller måtte alle "ni vægen" for å koma dit dei...
Men det gjekk ille med bjørnetrenaren Basso og trenaren hans er det nok ikkje, men der var vel ein slik ein som tok seg opp på Jostugusalen. Foto frå Helgeland museum GUNNAR LIEN: Jostugu låg sentralt til tett inntil Kongsvegen og like ved landhandleriet på Jensbakken...
Skåbuvegen har vore eit gnagsår til alle tider Berre på turreste årstida er vegen nokolunde. Skåbuvegen 1919. MARTINIUS HØGÅSEN 1928: I Vinstradalen har vi eit gamalt, rettvist vegkrav. Her er reist krav om ombygjing og fleire vender, men so har det...
Velkomé åt Dale-Gudbrands gard onsdag 29. mars kl 19! Seniorrådgjevar Geir Paulsrud i Norsk vegmuseum er museets fremste kompetanse på eldre vegar og vegbygging. Han deler litt av det han veit på årsmøtet i historielaget. Foto: Norsk vegmuseun Bli medlem i Fron...
Og vi klagar på vegen nå? Ved Toftsetra «Den er i så elendig forfatning at jeg ikke vil kjøre den en gang til om jeg får betaling! Det er skandaløst å tilby bilister slike veier», klaga bilistane da Peer Gynt-vegen frå Skei til Gålå vart opna i 1956 Dei skulle ha...
Disse skrøpelige norske veier og gebrekkelige bruer Henry T. Newton Chesshyre var en britisk marineoffiser som arvet sin tante og dro til Norge for å bruke opp arven sin, lykkelig over å slippe unna Krim-krigen (1853-1856). Han slo seg ned på Skyttermoen i Svatsum...
Litt å tenkje på når du køyrer inn under Teigkampen OSKAR LETRUD: Nye E6 går inn i Teigkampen og passerer to-tre hundre meter under restane etter dei gamle seterhusa på Skoekampen, ei seter som nå er nedlagt. Det er på høg tid å få skrive ned soga om denne setra og...
Ivar Kleiven fortel om ljorhus som forsvann og kokhus som kom IVAR KLEIVEN: Noko arbeid på veg til setrene var det ikkje tale om i gamal tid. Det vart bygd klopper over tverråe og store bekkjer og fella over gorrblaute myrstrype og dipille. Elles har kløvvegane til...
Men ellers merket de ikke så mye til krigen JAKOB BRENDEN TIL ARVID MØLLER: Krigen visste vi ikke så mye om her oppe. Ettersom det ikke fantes bilvei gjennom denne delen av Espedalen, og tyskerne likte dårlig å ferdes i ukjent terreng, så vi ikke mange av dem her...
Men gutungen Erling Rolstad måtte gå på fattigkontoret HANS ODENRUD: Far til Erling Rolstad gjekk konkurs, og for ein familie var ein konkurs den gongen ei langt meir dramatisk hending enn i dag. Famlien var sett heilt på bar bakke. Dei leigde fyrst eit hus i...
Historia om Harpefoss bru ARVE SKURDAL: Ein skulgut, Morten Steindala, hadde klatra ut i ei furu som heng utover berget på solsida sør for Harpefossbrua og skulle gjera sitt fornødne. Da kom Pål Strand forbi. Morten hadde nok erta han. Pål vart sett på som ikkje...
Slik markedsførte de seg for 60 år siden Et bevis på de driftige gudbrandsdølers initiativ og virke for turisttrafikken gjennom dalen er den ferdigbyggede høyfjellvei, Lillehammer-Harpefoss-Vinstra, som ble åpnet sommeren 1956. Veien har populært fått navnet...
Når folk drog heim att, hadde mange fått fylt på brennevinsdunkane sine PER ÅSMUNDSTAD d.e. (1839-1920): Å køyre frå Kvikne åt Vetlhåmår tok minst to dagar. Det var berre ein gang om året vi gjorde bytur. Det var i mars. Vi køyrde nedpå isen synnafor Harpebrua og fòr...
Erling Tagestad og Oliver Bakstad er kjentfolk på turen DAGNINGEN 17.10.1991: Dalføret opp frå Jensbakken på Sør-Fron er ei av dei mange markerte "bekkekløftene" i Gudbrandsdalen. Denne dalen, Augeldalen, er frå gammalt intenst utnytta. Den har gitt beite - spesielt...
Sørensenvegen - ein godt bortgøymd attraksjon? CARL HENRIK GRØNDAHL: Johan Sørensen hadde vore i Alpane. Der må han ha fått den ville og gale idéen om å byggje veg langsmed stup og gjel. Vegen som i dag heiter Sørensenvegen, og litt for få veit om. Han hadde astma og...
Postbudet Anton Fetta kjørte Harley Davidson med sidevognODD IVAR STORLØKKEN: Jeg er så gammel at jeg husker Anton Fetta godt. I min tidlig barndom var han postbud og kjørte en fin årgang av Harley Davidson med sidevogn. Anton var en særdeles pliktoppfyllende person....
Alt har vore framsteg ein gong Alle bilistar kan komme fortare fram nå. Frå avisa Gudbrandsdølen Laagen 4. juni 1972.
Det får du vite på Dale-Gudbrands gard 31. januar Nye E6 førde også med seg arkeologiske utgravingar. I Fronsbygdin 2013 finn du artikkelen Fra Frons eldre historie, skrive av Ingar M. Gundersen på bakgrunn av utgravingane. Noko av det han fann: Allerede for omkring...
Fron historielag melder seg blant gratulantane! Nye E6 opna i dag med dans og leik, Peer Gynt, musikk, takk og gode talar. Sikrare, raskare og betre veg på alle måtar. Vegen har kosta rundt 200 millionar kroner pr kilometer eller 2000 kroner pr cm, og eit lite blikk...
Peer Gynt-veien en skandale AFTENPOSTEN 1956: En Oslomann som igår kom hjem efter en biltur gjennom deler av Gudbrandsdalen, ber Aftenposten om å advare bilister mot Peer Gynt-veien fra Øyer til Golå. -Den er i så elendig stand at jeg vil ikke kjøre den en gang til om...
Da Peer Gynt-veien fylte 35 år KRISTIN VESKJE I GD 1991: -Veien er eksistensberettigelsen for reiselivsbedriftene, sier Martin Hovind fra Hundorp om Peer Gynt-veien. Høyfjellsveien feirer 35-årsjubileum og møter turister som en flott vei med opplevelsesrike punkter....
Dølen gjør seg til narr med den rene Peer Gynt-dilla Leserinnlegg i Dagningen 1952: Hr. redaktør. I følge opplysninger her i bladet er det meningen å innføre betegnelsen Peer Gynt-vegen på to forskjellige strekninger, nemlig vegen Skei-Fefor og Høvringvegen. Jeg vil...
Slik er det på markvandring med historielaget https://youtu.be/kjj-BeNtlwk Sporet etter nye E6 er sikkert ikkje så vanskeleg å finne om 300 år. Men kva med dei gamle vegane som gjekk gjennom Fron? Du fekk ikkje med deg markvandringa 6. september? Slå følge her og få...
Korleis blir framtida for midtdalskommunane nå med ei ny hovudfartsåre gjennom dalen? Geir Paulsrud har skrive historia om vegen på ein slik måte at det er ei glede å ferdast både i tid og i rom. Du kan ta farvel med gamle E6 i Fronsbygdin 2015. Her kan du sjå hva...
DAGNINGEN: I løpet av høsten får Gudbrandsdalen sin første autostrada! Vi tenker på omleggingen av riksveg 50 ved Frya i Sør-Fron. Den nye parsellen som her er bygd, går fra Frya Bru og følger jernbanen noen kilometer og kommer så inn på den gamle vegen igjen. Den nye...
Nye E6 som nå skjer seg gjennom bygdene, er truleg det største menneskeskapte inngrepet i bygdene våre nokon gong. Trass i to lange tunnelar og at planleggjarane er mykje flinkarere til å ta estetiske omsyn enn før, er dette eit inngrep som set eit varig skilje, kan...
IVER PEDERSEN FOSSEHAGEN: Ei tid, truleg i tidsrommet 1840 til 1880, kom det store reindrifter frå området rundt Røros den gamle Rørosvegen til Kvarvet. Herifrå tok dei seg ned i dalen, gjekk over isen på Laugen, fór så opp Nørdre Lia og vidare i retning Valdres....
http://www.youtube.com/watch?v=OnhZJMD9P5U Bli med Arne Vestbakken og kjør Skåbu-Vinstra på fire minutt.
IVAR KLEIVEN: Konsgvegen, almannavegen frå Oslo til Nidaros, var berre eit råk, ein skarve rideveg, som ikkje før 1700 vart farade med hjulkopp. Men denne kleine, bakkete, tungvinte vegen vart ein kulturberar, som til kvar tid førde med seg emne til framvekst både...
Brudeferder ser ein frå tid til anna bilete av, men dei fleste er ikkje ekte. Det er dette, og det er teke så langt att i tida som i 1903 og syner brudefølgjet til Mari Jegersletten frå Tverrbyda og Petter Nordlien frå Kvam. Den gongen var ikkje vegen bygd gjennom...
RAGNAR ØVRELID: Det var vonde tider i Fron i slutten av april og utover i mai 1940. Tyske soldatar slo seg ned på gardar og opne stader med alt utstyret sitt og fyrte og kokte så uforsiktig på feltkjøkkena sine nær husvegger at folk vart livredde. Over heile Fron var...
RAGNAR ØVRELID: Skikkeleg køyreveg gjennom dalen kom ikkje før i 1850- og 1860-åra. Reisene sørover og nordover frå Fron gjekk framleis helst med slede på isen om vinteren. Elles måtte dei gjerne kløyvje. Kongevegen frå slutten av 1600-åra var knapt køyrande. Ein...
Gudbrandsdalsseminaret 2015 Maihaugen onsdag 28. januar 2015: Når den nye Europaveg 6 står ferdig, har vi sett det største menneskelege inngrepet i Gudbrandsdalen etter at jernbana kom til dalen. Det gjeld både fysisk og kulturelt. For meir enn hundre år sidan vart...
Når nye E6 tar form gjennom Fron, kan det vera godt å ha litt perspektiv og lesa det RAGNAR ØVRELID skriv: Skyssplikta var den verste. Frå dei eldste tider hadde bøndene hatt plikt til å skysse kongen og hans folk. Klager over dette høyrer vi om alt i 1400- og...
TORMOD BERGER: Det er ofte slitsamt å vera pilegrim. Spesielt viss du vandrar langt, og spesielt viss du følgjer pilegrimsvegen oppover Gudbrandsdalen. Med tung bør skal du høgt opp og bratt ned. Og om ikkje anna så oppdagar du i allfall den fantastiske utsikta, den...
Gudbrandsdalsmusea melder: Gardsbutikken på Dale-Gudbrands Gard er ope. Lokale mat- og handverksprodukter til sals. I tillegg kan du sjå utstillinga "E6 og arkeologi" samt høyre den tusenårige historien til Dale-Gudbrands Gard - Oppland Tusenårsstad - digitalt...
med NRK og sjå nye E6 bli til.
RAGNAR ØVRELID: Nokre norske soldatar vart oppdaga på Rusthågåsætra fleire veker etter at kampane i Fron var slutt i april 1940. Folk frå Fron ville hjelpe dei med sivile klede og mat, men vart temmeleg tøft mottekne. Desse karane ville aksjonere mot tyske tropper og...
CARL HENRIK GRØNDAHL: I drøftinga om ny trasé for E6 er det tenkt konsekvensar. Ein kan lure på kva dei tenkte da jernbanen kom til Fron i 1896. Det vart vekst. Ja. Men i ettertid kan ein nok seie at NSB ikkje handla klokt. Dei gjorde det vanskeleg å utvikle...
ODDMAR MYRUM: Når rustværane skulle til butikkar på Vinstra sommar eller vinter, brukte dei vestsidevegen - ei strekning på fleire kilometer. Vinterstid kunne dei koma seg over isen når han fraus seg sterk nok. Da gjekk dei ut fra gardsbruket Jota på vestsida av...
http://www.youtube.com/watch?v=leEqE7223W0
ASBJØRN RINGEN: Arbeidet med å utbedre hovedvegen gjennom Gudbrandsdalen kom i gang for fullt i 1850-årene. I 1861 var den ferdig til Jetlund, i 1868 til Sødorp. Dette gjorde det enklere å selge og kjøpe varer ut og inn av Frons-bygdene. Kongevegen het den da den ble...
http://youtu.be/w9CVslKE3Rg Dei var meir garva, dei som budde her før! I forkant av E6-utbygginga har det i fleire år vore drive vitskaplege undersøkingar i Fron, leia av Ingar Gundersen frå UiO. Oppsiktsvekkjande funn er gjort! Her på ein ny film kan du sjå dei. 16...