Ei lokalhistorisk nettavis
https://youtu.be/isSgkXdW3NE PAUL HENRIK HAGE: Maria Lykkjom var bestemor mi. Ho vart født på Skinnehaugen i Ruste 1. mai 1874. Ho døydde på Lykkjom i Sødorp 2. juni 1969, 95 år gammal. I 1954 var ho 80 år, og da gjorde Johannes Kolås, lærar på Sødorp folkeskule...
Et par ord med den 80-årige Anne Haav PÅL KLUFTEN: Oppe i Nord-Fron på gården Rusthågå, sitter en hyggelig og lugum gammel kone, Anne Haav. Hennes mann, Thor Haav, døde for et par år siden. Begge var overmåte interessert og dyktig i gårdsbruk og havebruk, og...
På Vik i Kvam i fjor, Heggerud på Harpefoss neste veke http://www.youtube.com/watch?v=DreJJotQ_74 Tirsdag 6. september kl 18 kan du få med deg gardshistoria og mykje anna på Heggerud gard på Harpefoss. Konsert blir det ikkje, men mykje anna godt. Her kan du bli med...
Mykje godtfolk var innom bygdatunet laurdag 6. august - på ei vandring i Per Gynt sitt nærmiljø. Som det heiter i programmet for Peer Gynt-stemnet: "Reidar Stangenes vil ta oss med på ei vandring, der vi får eit overblikk over gardane og stadene Ibsen brukte for å...
https://youtu.be/0OqrfaC7N04 Kari Bay Haugen og TVØst har laga en fin reportasje med Roger Slåstuen, Rasmus Stauri og Hans Petter Kleiven om Torger Iverstugun, som ble født i 1880 og døde i 1974. Han var en fremragende spillemann som komponerte 150 leiker, og i...
HANS ODENRUD: Ti år gammal tok Erling Rolstad jobb som pelsdyrrøktar ved sida av skulegangen. Da han vart ferdig med folkeskulen, fekk han arbeid som gardskar og tømmerhoggar på Solbrå. Her vart han verandre i fire år. Erling arbeidde jamt og trutt, og han spinka og...
IVAR KLEIVEN: Av alle dei fjellmennene og veidarane som Fronsbygdene har hatt gjennom tidene, er det ingen som har vorte så namnspurd som Per Gynt. Mange av dei andre har ôg vore spurde, både innabygds og i grannbygdene og omtala av bygdefolket med vyrdnad og vellæte,...
Ivar Kleiven har mykje å fortelle om´n Per IVAR KLEIVEN: Det var riktig noko til kar, han Per Gynt! Han skulle vera i stor velmakt ôg, har det vore sagt. og ein mektig mann i bygda og kunne leggje eit ord med i laget, som vog tungt. Langfantane var i gamle dagar ei...
Dette bildet er frå Vinstra, seier Gudbrandsdalsmusea og Digitalt Museum, og det er tatt i 1945. Med norsk flagg. Og den merkelege kommentaren: Alle har fått dram. Feirar dei freden? Nokon som veit noko? Kommentar frå Ola Løkken: Dette bildet er frå heimplassen min,...
Møt den nye leiaren i historielaget CARL HENRIK GRØNDAHL: -Det var ikkje kamp om leiarvervet i Fron historielag, men ei måtte ta det på seg, og som lærar kan du administrere, seier Ellen Steberg. På tide, vil kanskje nokon seie, at det etter bortimot 90 år kjem ein...
4 km på føtene, 3 km på sykkel og så bilsjuk på buss OSKAR LETRUD: Konfirmanttida starta den gang med at vi møtte i Sødorp kyrkje til innskriving på ein tirsdag etter påske, der vi møtte prost Bjarne Nordrum,(1883-1962). Av folket var han nemt Nordrumen. Han var prest...
Møt Londin - nok eit vidunderleg portrett frå Ivar Kleiven IVAR KLEIVEN: På Londe i Sødorp var det på byrjinga av 1800-talet ein uturmåta stor og sterk kar, som ikkje nokon torde gå i kast med ein mot ein. Han dreiv mykje på fiskjing i Vinstervatna både somar og...
-Litt harmeleg at ingen vil ta over, men eg trur det går bra CARL HENRIK GRØNDAHL: -Du veit det, seier Anders Hage når han nå sluttar som leiar i Fron historielag etter seks år og mange fleire som varamann i styret, -når du har ein liten gard i Kvikne, må du kunne...
Hva som skjedde da en tømmerlunne satt fast nede i gjelet ODD IVAR STORLØKKEN: Tømmerfløting i Frya-elva tok slutt i midten av femtiåra. Fra jeg var guttunge og oppover, var det mye brukt å gå borti Dala, som vi sa, og bivåne tømmerfløternes tøffe arbeid. Før tyskerne...
Her er bilde av Kari, men har nokon eit bilde av Peder? ANDERS BAKKEN: Her er ei gammel dame frå uppi Sødorp som mange frøningar kan finne att på stamtreet sitt, Kari Olsdotter Bakken. Ho var fødd i 1843 i Hågåstuggu og blei gift med Peder Larsen i øvre Bakka, der ho...
Noko hadde ein gong lagt skugge over livet hennar IVAR KLEIVEN: Ikkje lenger enn for 95 år sidan vart ei det innteke ei ung jente på den eine Solbjørsgarden på Sødorp. Ho heitte Marit og var dotter hans Ola Solbjør, ho var 15 år og nettopp heimatt komme på eftaleien,...
Kong Håkon Håkonssøn restaurerte kapellet GUDBRANDSDØLEN 1942: Steig ligger fritt og vakkert til på et platå på solsiden i Sør-Fron. Omkring 1000 eiedes gården av Tord Istermage, som var med på Hundorptinget og rådet bøndene til å ta den kristne tro. Noen år senere...
Her alet de opp Bøblakken, Lesjabron og Dvergstenhingsten GUDBRANDSDØLEN 1942: Bø i Nord-Fron har vært og er fremdeles en av de mest betydelige gårde i Gudbrandsdalen. Presten Hiothøy bemerker i sin beskrivelse: Paa Gaarden Bøe har i de catholske tider staaet en...
Hun dro mannen sin etter håret på stabburet GUDBRANDSDØLEN 1942: På vestsiden av Lågen, et stykke nedenfor Hundorp, ligger storgården Isum med sin flotte og dominerende bebyggelse. I 1366 ble gårdens navn skrevet Isheimi, senere var skrivemåten Issem, Isemb og Isumb....
Herifra kommer "Den vakre bonde" GUDBRANDSDØLEN 1942: I Kvikne i Nord-Fron ligger den gamle ættegård Harildstad. Kvikne er som kjent en høytliggende bratt og trang dal, hvis øverste del, Skåbu, støter til fjellet. Denne dal var sikkert før den ble bebygget, helt...
Sorenskriverens frue satt i tårnet og fulgte med GUDBRANDSDØLEN 1942: Søndre Forr er i dag en av Gudbrandsdalens største gårder. Hva dyrket innmark angår, overgås vel neppe Forr av noen annen gård i dalen, idet gården har 444 mål dyrket jord. En del av eiendommen som...
https://youtu.be/ha8yHdrosfc Fron historielag er med når brørne Hans og Rasmus Kjorstad frå Nordgard Kjorstad i Sør-Fron gir ut ei debutplate. Styret har vedteke å bidra med kr 5000 til prosjektet. På videoen over kan du høyre dei saman i godt driv på...
I oktober 2014 laget Hans Emil Møller-Hansen (69) fotoutstillingen «Livsglede» på Sykehuset Telemark. I foajeen på sykehuset går vi fra bilde til bilde. 69-åringen forteller gledelig om livsgnisten hos medlemmene i Momentum, foreningen for arm- og benprotesebrukere....
Det er omlag 80 år mellom dei
KRISTIAN HOSAR: Etter unionsoppløysinga kom ingen svensk prins eller konge til Gålå att før utpå 1970-talet. Da vart den unge kongen, Carl Gustaf, fritt vilt for pressa. Han budde i hytta til ein Oslo-famlie saman med tyske Silvia Sommerlath. Ho hadde han treft under...
ARVID MØLLER: I 1854 skrev forfatteren Hans Schulze en lengre artikkel i Skillingsmagasinet, et voldsomt angrep på Vis-Knut. Han ble framstilt som en bedrager og en kjeltring av verste slaget. Opplysninger om pasienter som besøker ham rundt om i landet, får Vis-Knut...
RAGNAR ØVRELID: I januar 1971, trur eg det var, kom Hans Petter Kleiven til Ålesund for å "selje Gudbrandsdalen" som turistmål. Han gav ei medrivande skildring av landskap og folk, han viste bilde, og han delte ut brosjyrar med barn i fargerike blomsterenger, med...
Ny nettside i Opplandsarkivet er ei god utstilling Mange har gått på Gudbrandsdalen folkehøgskule før han vart nedlagd i 1987. Nå ligg det ei utstilling om skulen på nettet under Opplandsarkivet avd Maihaugen. Her er historikk og mange bilde, brev og artiklar, stoff...
Helge Stormorken fortel om barndom på 1930-talet HELGE STORMORKEN: Lysbilet haust og vinterstid i Kvam var eit anna. Om natta var det nesten ikkje eit ljos å sjå, ei svak lampe ved stasjonen og hotellet, som brann i 1934, og to-tre utelamper langs gardrekka hos dei...
Men sør-frøningane freista på å få ut han Ola og huslyden hans TORGER T. RISDAL/OLE CHR. RISDAL: Hamrom, som låg innunder Eldbjørgshaugen i Skåbu, vart rydda svært tidleg. Den fyrste rydningsmannen her var Ola Kampesæter, eller Sæteren, som var mest brukt i dagleg...
John Mæhlum om bestemoren Anne Steig, f. Waalen, 1790-1867 JOHN MÆHLUM i 1919: Min bestemor på Steig var en mer enn alminnelig dyktig kone, driftig til overmål, streng og påpasselig i smått, og stort. Det var en megge som det sto respekt av. Jeg kan erindre hvor det...
Ord som lever etter´n Lars Dalshaugen IVAR KLEIVEN: Lars Dalshaugen frå Skåbu var ein godkar, og det hende nok at han kom i krangel og gjorde ein slåstkule, men han sto ikkje etter å slåst. I eksesisen var det ein løytnant i Kvam som var så utgjordt på å dragast med...
OLE CHR. RISDAL/RAGNVALD KROGENÆS: Nokre år etter at eg skreiv boka om Ragnvald Krogenæs, fann broren hans, Knut Krogenæs, att nokre handskrevne papir der Ragnvald skildrar ein fisketur på Hersjøen og Øyvassosen. Han forelska seg både i folket og naturen ikring...
G.D. HORNE: Følgende hendelse er bekreftet av solide folk. En gang skulle Vis-Knut holde oppbyggelse på Isum. (Som kjent var dette forbudt for legfolk inntil 1842.) Han gikk dit i følge med Imort Nerlien. På veien sa Knut «Eg kjem i uleilighet i natt, men de må kje...
PER ÅSMUNDSTAD d.e. (1839-1920): Eg var med dronningskyssen i 1860, da Karl XV fòr gjennom dalen og frøningane var tilsagde å skysse frå Vik i Kvam og nordpå Bræevangen med ein eller to hestar frå kvar gard. Det var reint stygt å sjå når dei store tre- og firspente...
-Informasjon som gir lesere av Fronsbygdin en mye større forståelse og opplevelse av bygda og folket som bor og bodde her, skriver Tor Larsen i sin anmeldelse av Fronsbygdin 2015 i Dølen. -Her oser det av god lokalhistorie og godt lagarbeid fra perm til perm. Viktig...
Dei dyrka opp bruket sjølv med dynamitt og hest og handmakt. Litjgardskarane satte hermetikkboksen midt i kjelen og la potetane i vatnet rundt. Dei var godt oppe i åra da Vemund Hagen fotograferte dei i 1992. Nå kan du bli med han 23 år seinare tilbake til Haugrud,...
https://youtu.be/6xysO3-HOzo
Er du kvamvær og har fått deg eit klengjenamn, trivst du med det. Truleg. Det skriv Håkon Sveen om i årets utgåve av Fronsbygdin. Ta deg ein tur til Rudi gard torsdag 29. oktober kl 1830 - og du får med deg litt av ein kveld! Først lansering av boka med mykje gildt...
30. september spurte Marit Holm om noen kunne hjelpe henne med å finne søsken til fotografen Hans. H. Lie. Ove hjelper henne: Ole Halvorsen, Birgit Halvorsdatter, Guttorm Halvorsen, Ingeborg Halvorsdatter var fire av søskna hvertfall. Mor het Ragne Guttormsdatter og...
Skodespelaren Per Tofte har skrive spissartikkelen i Fronsbygdin 2015, som blir lansert på Rudi gard torsdag 29. oktober. Han fortel om sitt eige liv på scena i inn- og utland, heilt frå han debuterte i 1963 på Trøndelag Teater. Tittelen på artikkelen er Frå...
MARIT HOLM: Hei! Dette er kanskje som å søke etter nål i en høystakk, men jeg er slektning av Hans H. Lie (hans tipp-oldebarn) og leter etter info og navn om Hans sine søsken? Har prøvd å finne hans etterkommere, men det er jammen ikke lett, er det noe hjelp å få her?...
OLA EGGEN: I 1920-årene ble det lansert en ny metode å fiske med krok på om vinteren. Det var meieri på Masovn i Svatsum på denne tiden, og avfall fra osteproduksjonen (kjuke) ble tømt ut i meieridammen. En oppvakt kar fra Espedalen la merke til at småfisken i dammen...
NILS OS FORTEL TIL OTTAR HOVDE: Det første møtet med Fron vart heller dramatisk. Ettersom kona mi, Else, var bunden opp av ein lærarpost på Vestlandet, kom eg åleine til Vinstra stasjon ein regnversdag i midten av oktober hausten 1945. På stasjonen fann eg ein buss...
CARL HENRIK GRØNDAHL: Blant dei bilda som Vegar Skar har skanna for historielaget så langt, er det mange godbitar av stor interesse, og ikkje berre lokalt. Som her. Frå Anne Marit og Knut Bay fekk han mange bilde frå den store kroningsferda i 1906. Det må ha vore...
KNUT A: NILSEN: Det er visst ikke mange steder i landet hvor folk blir så rake i ryggen når det blir snakk om agenart og egenverd som i Gudbrandsdalen - og Fronsbygdene med Vinstra danner såvisst ingen unntagelse. - Gammelt mål og gamle segn blir holdt i hevd, om enn...
http://www.youtube.com/watch?v=nr-FbD6Ejs8 Kva skapte Peer Gynt i hovudet på Henrik Ibsen? Segner frå Fron? Eller det Per Chr. Asbjørnsen fekk høyre i Sel og skreiv ned i Norske folke- og huldereventyr - som Ibsen las ivrig? Bli med på eit gildt møte...
´N Ibsen tente se rik på me, men tru ru at e fekk nytte tå ri? Odd Kjorstad skreiv prolog til Per Gynt-stemnet i 1972 og framførte dette på seterstemnet på Fryvollen i Sødorpfjellet: «Det æ oventa å sjå så my folk frampå her, for det meste æ ræ tomt i annakårt sæl. E...
Nå er det full fart og fullt hus ved Gålåvatnet. Men korleis tok det heile til 10. august 1989? Da lukta kyrne nyslått høy frå hesjene på Hægstadtunet, brydde seg lite om provisorisk inngjerding og la etter seg kuskit over heile området. Det vart mykje måking av...
EIVIND HOLEN: En lueløs og noe forkommen kar kom inn på kjøkkenet i Holen i Sør-Fron en ettermiddag i månedsskifte april/mai 194o. Det viste seg å være en engelsk soldat på flukt fra tyskerne. Bestefar fortalte at de forsøkte å kommunisere via en engelsk ordbok. for...
ELDRID LISTAD: Eg var styrar på Sør-Fron pleiehjem på Lillehove. Eller "Hjemmet" som det oftast vart kalla. Vi likte det. Dette var ein stad og ein heim der uttrykket "dei gamle" var eit naturleg ord. "Pensjonær" og "bebuar" kjendest framand og litt uverkeleg. Dei...
CARL HENRIK GRØNDAHL: Prestens tale i Peer Gynt handlar om ein kar som skar av seg ein finger i ung alder for å sleppe militærteneste. Henrik Ibsen skal ha lese om ei slik hending i Morgenbladet da han var i Italia, og han la historia inn i det dramatiske diktet...
http://www.youtube.com/watch?v=IbuUUhr4mms Patrick Huse fekk Nord-Frons kulturpris for 2014. Møt han i dette innslaget frå TVØst.
Ein liten angstfordrivar, ei seng på stabburet, ei snuseske som vart med busserullen ned i vaskemaskina. Tor Sæthersmoen hadde mykje å fortelje på årsmøtet i historielaget tidlegare i år. http://www.youtube.com/watch?v=pvHjOx1I_vE
E. GARLID: Nytår 1871 flyttede jeg som folkeskolelærer til Øvre Svatsum og Espedalen og blev der som sådan i 3 1/2 år. I Espedalen havde jeg 9 ugers skole om året nær Vis-Knuts hjem Erlandshusene og havde således anledning til å omgåes ham ikke så ganske lidet....
Kari Bay Haugen laget dette portrettet av Håkon Sveen for TVØst: Vi møter her humoristen, forfatteren, fotballspilleren og læreren Håkon Sveen fra Vinstra, som gjennom mange år har levd av å underholde og lære andre. Håkon har gjennom et langt liv blant annet vært med...
Frigjeringsdagen 1945 vart markert også i Kvam. Motstandsmannen og kanonkommandøren Thor Sæthersmoen frå Vinstra fekk tildelt regjeringas krigminnemedalje. Maurits Opsahl laga denne reportasjen for TVØst: http://www.youtube.com/watch?v=3pdHl1o76JU
Historielaget inviterer til forteljarkveld på Borg bygdemuseum torsdag 11. juni kl. 19.00. Magnar Wistad fortel om historia til Borg, mens Marit Håkenstad tek for seg stortingsmannen og bonden Ole Paulssøn Haagenstad. Han kom eigentleg frå Nigard Harildstad. Du får óg...
IVER FORSETH: Midt i oktober 1849 var det fest på nikkelverket i Espedalen, og det kom mye folk for å slå seg laus på den nye dansesalen. Det ser ikkje ut til at leiinga ved verket har hatt noko med denne festen å gjera. Styraren, David Forbes, var ikkje der. Ved...
ANNE MARIE LO: Iver Lo tok over garden i 1934. Det var harde tider her som mange andre stader. I ein periode var det så gale fatt på Lo at Iver ikkje visste korleis det hadde gått, om han ikkje hadde fått låne pengar av ein sambygding. For landbruket var...
HELGE STORMORKEN OG HANS GOTFRED SANDBU: Vi skal mimre litt om livet fra høsten 1942 på veterinærhøgskolen i Oslo. Tor Jonsson beskrev bygdedyret. Vi opplevde at det også var et bydyr. Det var et annet, men ikke mer godartet. Byfolk hadde ikke stor sans for oss fra...
En gammel mann fra Espedalen, føderådsmann Iver Karlsrud, tok 6. desember 1918 over fjellet til Fron, der han hadde et ærende å utrette. Forutsetningen var at han skulle være hjemme igjen i neste uke. Men da han ble borte lenger enn forutsatt, ble der telefonert til...
Fredag 8. mai, ved 70 års-markeringa for frigjeringsdagen i Kvam, skal ordføraren dele ut regjeringas krigsminnemedalje til Tor Sæthersmoen som takk for innsatsen han gjorde under krigen. Historielaget har nå lagt ut seks utdrag om krigstida frå biografien om Tor...
CHR: SKREDSVIG: Sommeren 1874 besøkte jeg Vis-Knut i hans hjem i Gausdal. "Hvor er du fra?" sa han heftig og reiste sig fra en slagbenk. Han gjorde et enestående og veldig inntrykk på mig. Hans hode var stort og kraftig med langt, vakkert sølvgråt hår som nåde ham ned...
OLE CHR. RISDAL: Man skjønte nå at krigen gikk mot slutten, og den allierte overkommandoen begynte for alvor å planlegge en eventuell invasjon av Norge. Tor Sæthersmoen ble derfor uttatt til et kommandokurs i Skottland. Der skulle det bli noen ekstremt harde, men...
OLE. M. STUBBERUD: Vis-Knut, eller Knut Rasmusson Nordgaren voks opp i små kår mellom 9 sysken. Ingen som kjende han frå bånsbein av, kunne tru han skulle verta den merkelege og namngjetne mannen han vart. Han var nemleg fælt vindøygd, og frå han var eit halvt år fekk...
OLE CHR. RISDAL: Etter mye om og men, kom Tor Sæthersmoen seg endelig over til England i 1944. Det var et norsk Dakota-fly som skulle sørge for overfarten. Nå skulle den store drømmen om å komme til England endelig bli til virkelighet. Det skulle vise seg å bli litt...
OLE CHR. RISDAL: Som følge av disse opprullingene visste Tor Sæthersmoen og gjengen at de var i faresona og helst burde rømt til Sverige. Usikkerheta med å rømme østover var såpass stor at de ønska å utsette dette, til det forhåpentligvis roet seg noe. De var svært...
OLE CHR. RISDAL: En vårdag i 1942 ble det litt av en oppstandelse på Stange stasjon. Dit kom det jernbanevogner med russiske krigsfanger. De klarte det utrulige å bryte seg ut, og mange av dem lyktes med å rømme til skogs. Det tok naturligvis ikke lang til før...
RASMUS STAURI: Der folk møtest, blir det også historier. Folkehøgskulen på Kvam og på Hundorp var i drift i åra 1902-1987. Frå starten i Kvam i 1902 fram til 1970-talet var brevet den vanlege kommunikasjonsforma mellom styrarfolka og verda utanom. Her er nu influensa...
OLE CHR. RISDAL: Da tyskerne invaderte Norge den 9. april 1940, bestemte Tor Sæthersmoen seg for at han på en eller annen måte ville bidra til at landet skulle bli fritt igjen. Han ergra seg stort over at landet var så dårlig forberedt, og den handlingslammelsen som...
OLA MORKEN: Fire personer født i Sør Fron ble henrettet av tyskerne den 21. april 1940, fordi de ikke ville forlate gården sin, Smestad i Ringsaker. Kampene ved Lundehøgda i Ringsaker rett nord for Moelv varte i 48 timer den 20. og 21. april 1940. Da kampene var over,...
RASMUS STAURI OG ARVID ØDEGAARD: Da ordførar Egil Hernæs døydde i april 1961, tok Bjarne Skurdal, Erling Rolstad og Ragnvald Krogenæs initiativ til ei byste av denne markante politikaren i Sør-Fron. Alle gav kvar tusen kroner som startkapital. Seinare gjekk Kåre...
Godt sal av vaskemaskinar i Heidal. Mykje molte ein stad mellom her og Røros. Ein tømmerhytte på Braskereidfoss før krigen vart til ein bil etter. Kystartilleristen som venta på Hitlers invasjon i England i 1940. I går kveld fekk 92 år gamle Thor Sæthersmoen årsmøtet...
IVAR KLEIVEN: Ei kjerring og husmor på ein medels gard hadde nok å gjere til alle tider og var gjerne den fyrste som var oppe om morgonen og den siste som roa seg om kvelden. Og kravdest det omtanke av mannen på ein gard, så kravdest det kanskje enda meir av ei...
ROGER SLÅSTUEN OG RASMUS STAURI: Arne Risdal døydde på Sundheim 31. mars, vel 92 år gamal. Han var spelmannsnestoren i Midt-Gudbrandsdalen, og folkemusikkmiljøet i Gudbrandsdalen har med Arne Risdals bortgang mista ein sentral person. Han var aktiv på så mange område...
KNUT FOSSEHAGEN: Når vintervegen var kjørt over vatnet, vart han rekna som sikker. Men heilt trygg kunne ein ikkje vere. Det hende nemleg at at det kom vassåre i botnen av ei tjørn, og var vegen påkjørt rett over ei slik åre, kunne vatnet gå rundt og svekkje isen,...
IVAR KLEIVEN: Det er ennå att minne om ein sjølvlært dyrlækjar på Fron med eit godt namn, Ole Ånnehaugen. Han var ein dugeleg hestgjelkar og dreiv mykje med det, både i Fron og Ringebu. Langt attende var hestgjelkinga eit "uærleg" arbeid, og det var langfantane...
RAGNAR ØVRELID: Som rimelig er, har det utvikla seg ei rad med meir eller mindre pålitande segner omkring skottetoget i 1612. Sinclair har av ein eller annan grunn blitt gjort til sjef for skottane, truleg fordi han vart skoten. Historiene om tømmervelta ved Kringen...
JENS THULSTRUP INTERVJUAR PETTER SVELLE: I 1920 begynte eg på Liene skule. På skulen hadde vi ikkje kladdebøker, så vi brukte skiftertavler til å skrive på. Mellom det eg hugsar, er ein lei gutunge som slo bror min i hugu med ei veaskie. Dette fekk læraren...
OLE CHR. RISDAL: I romjula 2014 gjekk det bort ein markant skikkelse innan gammaldansmiljøet i Gudbrandsdalen. Ivar Nermoen var ein fantastisk trekkspelar som var med i fleire grupper. Dei fleste hugsar han kanskje best frå Karlsrud og Nermoens Gåmmaldansorkester, som...
RASMUS STAURI OG ARVID ØDEGAARD: Steinen eller kanskje steinane, vart reist ved Buvika ved Atnasjøen 10. august 1936, montert av treskjærar Per Haugen og avduka av turistvert Paul Stakston. Haugen hogg inn orda Her trefte Per Gynt Bøigen. Steinen vart seinare fløtt...
RASMUS STAURI OG ARVID ØDEGAARD: Relieff utført av Olav Hanslien i bronse, plassert på stein som står på vangen framfor Sødorp kapell. Reist av Fron historielag og Gudbrandsdal historielag. Avduka av Bernhard Hovstad den 23. august 1970. Steinen vart framfunne av...
MARGIT LYKKJOM OG ANTON LØKKEN: Sjølv om det som regel var rolege og fredelege dagar på seter´n, var det eitt og anna som hende innimellom. Eg hugsar godt ei natt eg vakna av eit lurveleven med mjølkespann og bytto utafor selet. I berre nattkjolen sprang eg ut for å...
RAGNAR ØVRELID: Det var vonde tider i Fron i slutten av april og utover i mai 1940. Tyske soldatar slo seg ned på gardar og opne stader med alt utstyret sitt og fyrte og kokte så uforsiktig på feltkjøkkena sine nær husvegger at folk vart livredde. Over heile Fron var...
Autentiske filmklipp og dramatiserte sekvensar frå kampane i Kvam i april 1940 i 2. del av serien "Alliert og alene" på NRK. Du kan sjå serien på nettet fram til 15. april.
RASMUS STAURI OG ARVID ØDEGAARD: Etter slaget i Kringom i 1612 vart oberst Georg Sinclair drepen i striden. Han vart ført til Kvam og gravlagd ved kyrkja, som den gong stod lenger sør enn i dag, ved Vik gard. Det har vore sagt at grava vart lagd utanfor kyrkjegarden,...
RASMUS STAURI OG ARVID ØDEGAARD: På føremiddagen den 26. april 1940 nådde ei tysk kampgruppe fram til heimsetra Hillingen. Etter ein hektisk strid ved ein låve nederst i kvea, fall desse norske soldatane: Gardbrukar og lagførar Mikal O. Mølmen, f. 1913 frå Lesja....
HELGE STORMORKEN: Den store verdskrisa i 1920-30 åra gjekk særleg hardt ut over Åa i Kvam. Sjølv om det var fleire frikjøpte husmannsbruk med dyr, gav det ikkje nok til leveleg liv. Arbeid utanom var ikkje lett å få, og utan skilling vart det mangel på mat, klede og...
RAGNHILD KJORSTAD: Lykke til alle som er, eller vil få hug til å kalle seg slektsgranskarar. "Oss e tå samå folkje", sa dei gamle. Einsleg born som eg var, gjorde nok sitt til at eg rekna skyldskapen min lenger utover enn mange i mi tid. Hugsar at eg skreiv liste over...
RASMUS STAURI OG ARVID ØDEGAARD: Relieff på Vinstra utført av Dyre Vaa i bronse på stein til minne om Pål Kluften (1888-1942), forfattar, musikar med meir. Avduka 22. august 1943 av Johan Bojer, som var både pådrivar for ei nemnd og avduka støtta. På grunn av...
OSKAR LETRUD: Vi hadde heimelaga leiker. Eg hugsar spesielt hesten som bestefar hadde laga. Han var fullt utstyrt med sela og kjørereiskap av alle slag og var mye brukt. Dette var av dei tinga som vart øydelagde om våren 1940, da huset vart treft av fleire granatar...
RASMUS STAURI OG ARVID ØDEGAARD: Pål Kluften fekk reist steinen under det andre Per Gynt-stemnet, den 16. mai 1932, som markering av at det var 200 år sidan Per Olsen Hågå var fødd. Støtta står ved kapellet i Sødorp, der kyrkja stod før 1910. Treskjerar Per Haugen...
HELGE STORMORKEN: Om natta var det ikkje eit ljos å sjå, ei svak lampe ved stasjonen og hotellet, som brann ned i 1934, og to-tre utelamper langs gardrekka hos dei som hadde "abonnert". Ein og annan var ute med oljelykta, elles var det stummande mørkt. Ingen ljos i...
UKJENT: I 1956 skrev den kjente historikeren dr. Torstein Høverstad en artikkel i avisene om en sagnomsust nybrottsmann på Tofte i Sør-Fron, Israel Krupp: Alt no må det vera klårt for alle som vil sjå, at Israel Krupp er ein nyskapar i norsk jordbruk. Ein...
RAGNAR ØVRELID: Anne Hov på Rustadhågå i Ruste har fått ære for å ha skapt raudosten, gudsbrandsdalsosten. Ho var fødd på Kvålen i Skåbu i 1846. Sidan kjøpte foreldra Solbrå i Sør-Fron. På Solbråsætra blanda Anne fløyte i mysosten for å ha noko godt å trakere dei...
RAGNAR ØVRELID: Etter som husmoryrket stort sett var det einaste kvinnene kunne få, var det viktig å finne nokon å gifte seg med. Mange kvinner vart gåande ugifte livet ut. I det gamle bygdesamfunnet var dette både vanskeleg økonomisk og truleg vanærande sosialt. Dei...
OLE CHR. RISDAL: Etter andre verdskrigen var trekkspelet eit dominerande instrument i dansemusikken i bygdene våre, og fela vart kanskje ikkje halden så høgt. Ein gong Torger Iverstugun gjekk gjennom Vinstra sentrum med fela under armen, var det nokre ungdomar som...
MORTHEN AUKE: Søsteren til min tippoldemor Ragnild Sundstuen, Thora, giftet seg med Erland Stenen fra Sør Fron (tror jeg). Hun ble bare 52 år gammel, fordi hun ble rammet av lynet da hun stod i døråpningen med sin lille baby i armen i 1885 på prærien i Pope,...
CARL HENRIK GRØNDAHL: Ein gong etter 1941 vart Sverre J Hovden frå Hundorp utkommandert til obligatorisk arbeidsteneste saman med andre unge menn frå Midtdalen i vernepliktig alder. Dei held til på Fylkesskulen i Ringebu. Han har tatt desse bilda frå denne tida. Nokon...